|
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
Pdf ko'rish
|
| bet | 310/352 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 44,19 Mb. | | #143802 |
Bog'liq 46-44-PB
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 1, ISSUE 7, 2023. OCTOBER
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869
345
b) о‘qituvchilar va talabalarning ta’lim mazmuni bо‘yicha ishbilarmonlik
о‘zaro ta’siri jarayoni, ularning о‘zlashtirilishi о‘zaro ta’sirning maqsadi
hisoblanadi;
v) о‘qituvchilar va talabalar о‘rtasidagi shaxsiy munosabatlar (norasmiy
muloqot) darajasidagi о‘zaro munosabatlar jarayoni;
d) о‘quvchilarning bevosita о‘qituvchi ishtirokisiz ta’lim mazmunini
о‘zlashtirish jarayoni (о‘z-о‘zini tarbiyalash va о‘z-о‘zini tarbiyalash). [4].
Shunday qilib, pedagogik jarayonning harakati uning maqsadlilik, ikki
tomonlamalik va yaxlitlik kabi о‘ziga xos xususiyatlarini aks ettiradi.
Yaxlit pedagogik jarayonning asosiy funksiyalari: о‘qitish, rivojlantirish va
tarbiyalash. Ta’lim funksiyasi an’anaviy bilim, kо‘nikma va malakalarni
shakllantirishga qaratilgan. Rivojlanish funksiyasi aqliy jarayonlarni, nutqni, hissiy,
hissiy va vosita sohalarini rivojlantirishga qaratilgan. Ta’lim funksiyasi oldingi
ikkitasiga qaraganda kengroqdir. Bu shaxsning, uning ongi, his-tuyg‘ulari va xatti-
harakatlarining uyg‘un rivojlanishiga qaratilgan. Ta’lim funksiyasi pedagogik
jarayonning etakchi va tuzatuvchi funksiyasidir. Har bir funksiya о‘z maqsadi va
tegishli mazmuniga ega bо‘lib, boshqalar bilan chambarchas bog‘liq. Ular bir-biriga
kirib, pedagogik jarayonda yagona yaxlitlikni tashkil qiladi va pedagogik tizimning
umumiy maqsadiga erishish uchun birgalikda harakat qiladi. [7]
O.A. Aleksandrova ta’kidlaganidek, afsuski, haqiqiy pedagogik amaliyotda
о‘qituvchilar kо‘pincha о‘qitish funksiyasini amalga oshirish bilan cheklanadi.
Buning sababi о‘qituvchining о‘z funksional majburiyatlariga nisbatan past kasbiy
malakasi va rasmiy munosabatidir. Shaxsning о‘z-о‘zini rivojlantirish va uning
individual xususiyatlarini e’tiborsiz qoldirish pedagogik jarayonning dinamik va
faoliyatga asoslangan tizim sifatida yo’q qilinishiga olib keladi.[10-12] .
Pedagogik jarayonning harakatlantiruvchi kuchlari, har qanday rivojlanayotgan
hodisa kabi, qarama-qarshiliklardir. Qarama-qarshiliklarni talqin qilishda mahalliy
tadqiqotchilar orasida yagona yondashuv mavjud emas. Masalan, V.A. Slastenin
pedagogik jarayonning harakatini belgilovchi obyektiv va subyektiv qarama-
qarshiliklarni tahlil qiladi. Obyektiv xarakterdagi eng kо‘p uchraydigan ichki
qarama-qarshilik - bu ta’lim olayotganlarning real imkoniyatlari va jamiyat, maktab
va о‘qituvchilar tomonidan ularga qо‘yiladigan talablar о‘rtasidagi nomuvofiqlikdir.
|
| |
