Ruza. Non maxsulotlari assortimentlari va unli qandolat ishlab chiqarish texnologiyasi




Download 464,13 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/14
Sana29.05.2024
Hajmi464,13 Kb.
#256455
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
13 MA’RUZA NON MAXSULOTLARI ASSORTIMENTLARI VA UNLI QANDOLAT ISHLAB

Nonning namligi
-uning sifatini ko’rsatuvchi muhim ko’rsatkich hisoblanadi. Maxsulotning 
koloriyasi, mag’izining holati, nonning chiqish miqdori va saqlanuvchanligi uning namligiga 
bog’liq bo’ladi. Xar bir mahsulot uchun namlik me’yorlari belgilangan bo’ladi. Hozirgi vaqtda 
respublika non sanoati korxonalarida 300 xildan ko’proq mahsulot turlari ishlab chiqarilmoqda. 
So’nggi yillarda respublikamizda aholi ovqatlanish rastionini sog’lomlashtirish maqsadida non 
mahsulotlariga turli qo’shimchalar qo’shib, shifobaxsh, parxez nonlar ishlab chiqarilmoqda. 
Bularga sabzovot, meva sharbatlari, temir, oqsil moddalari, kepak, jo’xori uni, javdaruni, sut 
zardobi, yaxshilagichlar va boshqa qo’shimchalar qo’shib tayyorlanadigan nonlar kiradi. 
Non va non maxsulotlarini tayyorlashda qo’llaniladigan xom ashyolar ikkiga: asosiy va 
qo’shimcha xom ashyolarga bo’linadi. Asosiy xom ashyolarga-un, suv, xamirturish va tuz kiradi. 
Qo’shimcha xom ashyolarga shakar, yog’, moy, maxsulotlari, tuxum sut restepturasida 
ko’rsatilgan xom ashyolar kiradi. 
Bug’doy uni-bug’doy donlarini tegirmonda tortish yo’li bilan olinadigan kukunsimon 
masalliqdir. Non maxsulotlari tayyorlashda oliy, I va II navli unlar ishlatiladi, xamirning hamma 
turlari ana shunday unlardan tayyorlanadi. Uning namligi uni saqlab qo’yishda xam, undan 
maxsulotlar tayyorlashda ham katta ahamiyatga ega. Standartga muvofiq, un namligi 14.5 % dan 
ortmasligi kerak. Maxsulot tayyorlashning xama restepturalari shu namlikka mo’ljallangan. 
1.
Unning non pishirishdagi xossalari: 
2.
Unning rangi va non tayyorlash jarayonida rangining o’zgarishi; 
3.
Xamirning realogik hossalari, un kuchi, kleykovina miqdori va sifati; 
4.
Unning suv yutish qobiliyati; 
5.
Unning gaz hosil qilish hossasi; 
6.
Unning avtolitik aktivligi; 
Un rangi unlarning naviga qarab o’zgaradi. Unning navi past bo’lganligi sari rangi to’qarib 
boradi. Unning rangi nonning yumshoq qismiga qarab belgilanadi. 
Un kuchi, bu shartli termin bo’lib, xamirning kleykovinasi bilan tavsiflanadi. Xamirning 
realogik xossalari: elastikliligi, plastikltgi, qattiqligi va bog’lanishi (qovushqoqligi) kiradi. Shunga 
asosan un kuchli, o’rtacha va kuchsiz deb yuritiladi. Kuchli un tarkibida oqsil ko’p bo’ladi. Gliadin 
va glyutenin oqsillari kleykrvinani hosil qiladi. 


Suv
. Non va makoron mahsulotlari ishlab chiqarishda asosiy xom ashyo hisoblanadi. Barcha 
qiyomlar va ko’pgina qandolat massalarini tayyorlashda xam suv ishlatiladi. Oziq-ovqat 
mahsulotlarini tayyorlashda ichimlik suvidan foydalaniladi. Korxonalar ichimlik suvi tarmog’i 
orqali ta’minlanadi. Bunday imkoniyat bo’lmaganda, Davlat sanitariya va epidemiologiya nazorati 
tashkilotlari ruxsati bilan maxalliy suv manbalaridan foydalaniladi. 
Qaysi manbalardan olinganidan qat’iy nazar suvning sifatini standart (GOST2874) 
talablarga mos kelishi kerak. U tiniq, rangsiz, ta’msiz va hidsiz bo’lishi shart. 
Suvda erigan holda mavjud bo’lgan kalstiy va magniy tuzlarining miqdori “suv qattiqligi” 
ko’rsatkichini ko’rsatadi. Suvning qattiqligi 1l suvdagi kalstiy yoki magniy nonlari milligramm 
ekvivalntlari orqali ifodalanadi. 
Qattiqligi ko’rsatkichi kattaligiga ko’ra (mg-ekv/l) suv quyidagi guruxlarga bo’linadi: 1.5 
gacha juda yumshoq ;1.5-3 yumshoq; 3-6 biroz qattiq; 6-9 qattiq 9 dan yuqori juda qattiq. Turli 
manbalarning suvi xar hil qattiqlikka ega bo’ladi. Ichimlik suvining qattiqligi 7 mg-ekv/l gacha 
bo’lishiga ruxsat berilishi mumkin. 
Suvning yuqori darajali qattiqligi bug’ qozonlari, qovurlari va boshqa maqsadlar uchun 
salbiy tasir etsa-da, ammo xamir tayyorlashda u zarar etkazmaydi. Kalstiy va magniy tuzlari 
kleykovinaning xossalarini kuchaytiradi, ya’ni kuchsiz undan tayyorlangan xamirning xossalarini, 
tayyor nonning sifatini esa yaxshilaydi. 

Download 464,13 Kb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Download 464,13 Kb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Ruza. Non maxsulotlari assortimentlari va unli qandolat ishlab chiqarish texnologiyasi

Download 464,13 Kb.
Pdf ko'rish