• Sp = S^ + S" ; S = R ( l - c o s
  • Sintp + —Sin2tp
    		•

    KRIVOSHIP-SHATUNLI MEXANIZMDAGI




    Download 8,29 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet65/139
    Sana25.01.2024
    Hajmi8,29 Mb.
    #145939
    1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   139
    Bog'liq
    CJdZi0HhZkhxN7TFlanq

    11.2. KRIVOSHIP-SHATUNLI MEXANIZMDAGI
    KINEMATIK BOG‘LANISHLAR
    Krivoshipning burchak tezligi со uning burchak ko‘chishi 
    (p dan vaqt t b o ‘yicha birinchi darajali hosila olish yo‘li bilan
    d(p
    topiladi, y a’ni (
    0
    = —- .  Agar aylanishlar chastotasi n = const 
    at
    TZ ■
     n
    b o 1 Isa kinem atikasini hisoblashdan m aqsad porshenning yo ‘li, tezligi 
    va tezlanishini aniqlashdir. K rivoship cp burchakka burilganda 
    porshen yuqori chekka nuqtadan (1 1 .1-rasm, a) Sp masofaga 
    siljiydi va u quyidagi ifoda orqali topiladi:
    Sp = R
    ( l - c o s < p ) + - ^ ( l - c o s 2 ( p )
    Bu ifoda s h u n i k o ‘rsa ta d ik i, (p =0° b o ‘lg an d a Sp=0°;
    Д,'
    ham da cp =180° bo ‘lganda SP= 2 R
    boMganda esa 
    -
    + Y
    bo ‘lar ekan. U ndan tashqari Sp ning qiymati y//?ga ham bogNiq. 
    D em ak, porshen bir tekis harakat qilm as ekan, ya’ni krivoship 
    yu.ch.n.dan dastlabki 90° 
    {cp =90°)ga burilganida, porshen 
    o ‘tgan yo‘l uning keyingi 90° ga burilgandagi yoMidan katta 
    b o ‘ladi. Porshenning yo ‘li birinchi va ikkinchi tartibli garm onik 
    siljishlar orqali ifodalanishi mumkin:
    Sp = S^ + S" ; 
    S ' = R ( l - c o s < p )
    ; 
    ^ ( l - c o s 2 < p )
    .
    1 1.2-rasm da p o rsh en y o ‘lin in g tp b u rch ak k a b o g ‘liqlik 
    grafigi va uning tashkil etuvchilari keltirilgan.
    Porshenning tezligi vp uning yo ‘li tenglam asidan birinchi 
    darajali hosila olish orqali aniqlanadi:
    c/S 
    dtp dS
    v = — L = — ----- = R ( 0
    dt 
    dt dtp
    Я
    Sintp + —Sin2tp
    11.3-rasm da porshen tezligi va uni tashkil etuvchilarning 
    tp burchakka bog‘liqlik egri chiziqlari keltirilgan. Porshenning 
    o ‘rtacha tezligi, agar porshen yo ‘li va tirsakli valning ayla-
    138

    nishlari soni n m a ’lum va o ‘zgarm as b o ‘lsa, quyidagicha 
    hisoblanadi:
    2 S n 
    S n 
    2
    v
    . 
    = ----------- = -----------
    = — R (0 .
    p 
    60 
    30 
    к
    H ozirgi z a m o n te zy u rar avtom obil dvigatellari u c h u n
    V p . o n = 1 0 . . . 1 6
    m /s ga teng.
    P o rsh en n in g tezlan ish in i aniq lash u ch u n u n in g tezligi 
    ifodasidan vaqt b o ‘yicha birinchi darajali hosila olish kerak:
    j p =-—^ - = R o r  (cos + Я cos 2
    Y uqorida aytib o ‘tganim izdek, porshenning tezlanishi ham
    birinchi va ikkinchi darajali garm onika (davriy tebranish)lardan 
    iborat. 11.4-rasmda porshen tezlanishining (p burchakka bog‘liq- 
    lik grafigi keltirilgan. cos
    (p     burchak b o ‘yicha 
    o'zgarish qiym atlari Я/Л ning turli qiym atlari u ch u n 11.1- 
    jadvalda keltirilgan. Xulosa qilib aytganda, krivoship-shatunli 
    mexanizm kinem atikasini o ‘rganishdan asosiy maqsad porshen 
    kom plektining tezlanishini aniqlashdir. Chunki kelajakda bu 
    ifodadan foydalanib, borib-keladigan m assalarning inersiya 
    kuchini aniqlaymiz.
    11.1-jadval
    Ich k i yonuv d v ig atellarid a A v a 
    m o s cos«p+ A cosZy q iy m atn in g o ‘zgarishi
    Vt.v.b /
    / A
    Ish o rasi
    l

    Download 8,29 Mb.
    1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   139




    Download 8,29 Mb.
    Pdf ko'rish