|
Samarqand iqtisodiyot va servis instituti
|
| bet | 81/81 | | Sana | 07.06.2024 | | Hajmi | 3,49 Mb. | | #261130 |
Bog'liq Axborot-kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar”idoraviy” va «dala» tadqiqotlarini o‘tkazish yo‘li bilan yig‘iladi.
Tadqiqotlarning birinchi turi maxsus nashrlar, ma’lumotnomalar, statistik to‘plamlar va ikkilamchi ma’lumotlar deb nomlangan boshqa manbalardan olingan ma’lumotlarning tahlili asosida o‘tkaziladi.
Tadqiqotlarning ikkinchn turi bevosita ularni yig‘ish joylarida belgilangan muddatlarda shakllanadigan birlamchi ma’lumotlarga asoslanadi. Ular maxsus tadqiqotlar, so‘rovlar, testlar o‘tkazish jarayonlarida olinadi. Bunda sinovli sotishlar, kuzatishlar, ekspertizalar va bozor vaziyatlarining «o‘ynashi» bo‘yicha maxsus tajribalardan keng foydalaniladi. «Dala» tadqiqotlari iste’molchilarning bozordagi xulqini baholashga, rag‘batlantirish va reklamaning samaradorligini aniqlashga, tovarning iste’mol parametrlariga munosabatini tadqiqot qilishga, yetkazib beruvchilar va vositachilarning niyatlarini aniqlashga imkon beradi.
Ichki, tashqi va tadqiqotli marketing axborotlar vujudga kelishining davriyligi, belgilanishi, ishlab chiqishga bo‘lgan munosabatiga ko‘ra turli harakterga ega bo‘ladi.
Marketing axborotlari vujudga kelishining davriyligi va barqarorligi bo‘yicha doimiy, o‘zgaruvchan va epizodlikka bo‘linadi. Doimiy axborot marketing muhitining doimiy, ya’ni uzoq vaqt o‘zgarmaydigan miqdorlarini aks ettiradi. O‘zgaruvchan axborot marketing ob’ektlari faoliyat yuritishining haqiqiy miqdoriy va sifatiy ta’riflarini ko‘rsatadi. Epizodli axborotlar zarur bo‘lgan taqdirda shakllanadi, masalan, sotilayoggan tovar narxini ehtimol bo‘lgan o‘zgarishini baholash uchun yangi raqib haqida qo‘shimcha ma’lu-motlar olish kerak bo‘lgan vaqti.
Belgilanishi bo‘yicha marketing axborotlari quyidagilarga bo‘linadi: ma’lumotnomaviy, tavsiyaviy, me’yoriy, signalli va tartibga soluvchi.
Ma’lumotnomaviy axborot tanishtiruvchi, yordamchi harakterga ega, marke-ting ob’ektlarining nisbatan barqaror alomatlarini aks ettiradi va firma mahsulotlarining texnik foydalanish ta’riflari, narx, ta’riflar bo‘yicha ma’lumotnomalar tizimi ko‘rinishida taqdim etiladi.
Tavsiyali axborot maxsus marketing tadqiqotlari natijasida yoki bosma nashrlar va tijorat ma’lumotlar banklarida keltirilgan ma’lumotlarning tahlili asosida shakllantiriladi. U mahsulotlarni sotishning bashorat-lariga, maqsadli bozorlar, vakil vositachilar, yetkazib beruvchi firmalar xom ashyoni tiklash ustivorliklariga ega.
Me’yoriy axborot asosan ishlab chiqarish sohasida shakllanadi va o‘z ichiga ishlab chiqarishning turli elementlarining me’yorlari va me’yornoma-larini, hamda me’yoriy qonunchilik hujjatlarini oladi.
Signalli axborot odatda marketing muhiti ob’ektlarining haqiqiy hulqini rejalashtirilganidan chetga chiqishi paydo bo‘lishini borishida vujudga keladi.
Chetga chiqishning sabablari belgilangandan keyin ularni bartaraf qilish maqsadida tartibga soluvchi axborotlarda aks ettirilgan tegishli tadbirlar bajariladi.
“Axborot-kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar” --
|
| |
