|
N-3 nivelirining tuzilishi
|
| bet | 15/16 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 1,27 Mb. | | #250724 |
Bog'liq Yuldashev Ruslan hisobotiN-3 nivelirining tuzilishi:
Okulyar
Qarash trubasi
Vizir
Obyektiv
Kremalera
Yo`naltiruvshi vint
Dumaloq adilak
Elevatsion vint
Ko`taruvchi vint 9.1-rasm.N-3 nivelirining qismlari
10.Korpus
Ma’lumki masofani bevosita o’lchash asboblariga po’lat lenta, ruletka, invar simlar va boshqalar kiradi. Muhandislik-geodeziya ishlarida masofani bevosita o’lchashda ko’proq po’lat lentadan foydalaniladi.
Po’lat lenta uzunligi 20, 24 yoki 50 m, qalinligi 0.3,0.5mm va eni 15-
20mm bo’lgan po’lat tasmadan iborat. Po’lat lentalar shtrixli (7.1-rasm a) yoki shkalali (7.1-rasm b) bo’ladi.
Shtrixli lentaning boshlang’ich 7.1-rasm. Ruletka
shtixiga ilgak shakliga kesik qilingan; masofa o’lchanayotganda shpilka shu kesikka kiritiladi. Har bir po’lat lentaning 6 yoki 11ta shpilkasi bo’ladi. Lentalar har bir metri tunukachalar bilan, yarim metrli bo’laklari chegalar bilan, detsimetrlari esa teshikchalar bilan belgilangan. Lentaning ikki uchida dastasi bor. Lentaning ikkala tomoni ham chiziqchalar bilan 20 teng qismga bo’linib, 0 dan 20 gacha raqamlar bilan ko’rsatilgan. Ularning bir tomonidagi raqamlar to’g’ri yo’nalishda, ikkinchi tomonidagi raqamlar esa unga qarama-qarshi yo’nalishda yozilgan.
Shkalali lentaning ikkala uchida millimeterlarga bo’lingan shkalasi bor. Shkalali lenta masofani aniqroq o’lchashda ishlatiladi.Po’lat lentani olib yurish oson bo’lishi uchun u temir xalqa ustiga o’ralib, qisqichlar bilan qisib mahkamlanadi.
1951-yilda A.A. Lukerin xlorein izoltaysiyali, yetti qavatli telefonsimidan tayyorlangan masofa o’lchash asbobini taklif etgan. Uning uzunligi 24.50 va 100 m.
Bu asbobdan po’lat lenta o’rnida foydalaniladi.
Ruletka uzunligi 5,10 va 20m,50 m, keladigan tasma yoki po’lat lentadan iborat bo’lib, dasta yordamida dumaloq shakldagi quti ichiga o’raladi.Ruletkaning lentasi chiziqlar bilan metr, santimetr va millimetrga bo’lingan. Qisqa masofalarni, uy, hovli va uchatskalar satxini o’lchashda ruletkadan foydalaniladi. Tasmali ruletka har gal ishlatilganidan so’ng quritilishi kerak, aks holda o’lchami o’zgarishi va tezda yirtilishi mumkin. Po’lat lentali ruletka esa ishlatilgandan keyin zanglamasligi uchun artib, moylab qo’yiladi.
XULOSA
Ushbu malakaviy ishimda “Guzaksoy” shaxtasi haqida turli malumotlarga ega bo’ldim shaxtani zaxirasi qazib olish tizimi yillik ish qobilyati va hokazolar o’z sohamga keladigan bo’lsak nazariy asosda o’rgangan bilimlar asosida turli marksheydirlik asbob va uskunalardan foydalanib amaliyot davrida syomka va o’lchash ishlarini bajardik va hisoblash jurnaliga tushurib planga kiritik, shuni aytish joizki kon korxonasida marksheyderlik ishi vazifasi naqadar muhim va masuliyatli ekan.
|
| |
