143
Elektron tо‘lov tizimlari
Texnika vositalaridan, axborot texnologiyalaridan va axborot
tizimlari xizmatlaridan foydalangan holda elektron tо‘lov
hujjatlari
vositasida naqd pulsiz hisob-kitoblarni amalga oshirish elektron tо‘lovdir
WEBSUM, iPAY, PAYNET, WEBMONEY, Payme, Mbank, Click va
boshqalar
Mbank.uz
Mbank yanada rivojlanmoqda va zamon bilan hamnafas holda
Telegram BOT —
@MbankUzBot
’ni taqdim etdi. Endilikda, ushbu onlayn
tо‘lov xizmatining foydalanuvchilari о‘z hisoblarini Telegram ilovasi
orqali ham tо‘ldirishlari mumkin bо‘ldi.
144
5.2. Elektron tijorat bozorning tarkibiy tuzilishi
Elektron tijorat va uning turlari
Elektron tijorat – bu tijorat aloqalarining bir turi bo`lib, sotuvchi va
xaridor urtasidagi shartnomalar hamda xizmatlar Interent orqali amalga
oshiriladi.
Elektron tijorat faoliyati О‘zbekiston Respublikasining “Elektron
tijorat tо‘g‘risida”gi 2004 yil 29 apreldagi 613-II son Qonuni bilan tartibga
solinadi.
Internetda turli kompaniyalar o`z tovar va xizmatlarini reklama
qiladilar. Ular bu ishni Internetda joylashgan
elektron kataloglar
yordamida amalga oshiradilar. Elektron kataloglarda tovar va xizmatlar
haqida to`liq ma`lumotlar keltiriladi: tovar nomi,
ishlab chiqarilgan sana,
ko`rinishi, turi, savdo turi, narxi, transport xarajatlari, yuklash va jo`natish,
mijozlarning burchlari, sug`urta va yetkazib berish shartlari.
Elektron tijorat turlari
• Ikki firma o`rtasidagi ET (Biznes–Biznes, B-B).
• Firma va mijoz o`rtasidagi ET (Biznes – Mijoz, B-C).
• Firma va Davlat o`rtasidagi ET.
• Mijoz va Davlat o`rta-sidagi ET
Elektron tijoratning an'anaviy savdo turlaridan farqi
Xaridor о‘ziga qulay vaqt, joy va tezlikda mahsulotni tanlash
va sotib olish imkoniyatiga ega;
Savdo-sotiq faoliyatini ish faoliyati
bilan birga parallel
ravishda, ya'ni ishlab chiqarishdan ajralmagan holda olib borish
imkoniyati;
Kо‘p sonli xaridorlarning bir vaqtning о‘zida bir nechta
firmalarga murojaat
qila olish imkoniyati;
Kerakli mahsulotlarni tezlikda izlab topish va ushbu
mahsulotlar mavjud bо‘lgan korxonalarga murojaat qilishda texnika
va transport vositalaridan samarali foydalanish imkoniyati;
Xaridorning
yashash joyi, sog‘lig‘i va moddiy ta'minlanish
darajasidan qat'iy nazar hamma qatori teng huquqli mahsulot sotib
olish imkoniyati;
Hozirgi kundagi mvjud jahon standartlariga javob