132
yuzasida kalsiy karbonatning hosil bo‘lishi ohak buyumlar mustahkamligi va suvga
chidamliligini birmuncha oshiradi.
Ohakning ikkinchi komponenti-gidravlik moddalar (kalsiy silikatlari,
alyuminatlari va ferritlari) o‘zgacha qotadi . Kalsiy silikat, alyuminat va ferritlari suv
bilan o‘zaro ta’sir etishganida tegishli moddalarning gidratlarini
hosil qilgan holda
gidratatsiyalanadi: 2CaO
SiO
2
nH
2
O; CaO
Al
2
O
3
nH
2
O va 2CaO
Fe
2
O
3
nH
2
O.
Gidratlar kolloid, yopishok ko‘rinishda va shu bilan birga plastik massa holida hosil
bo‘ladi. Ohak xamir suvi bug‘lananadi yoki gidratatsiyalanadigan moddalar
shimganida kolloid massalar koagulyasiyalanadi.
Kolloid massalarning yanada
mustahkamlanishi ularning kristallanishiga bog‘liq.
Gidravlik ohak qotayotganda avvalo havoda qotish, so‘ngra
gidravlik qotish
jarayonlari ro‘y beradi. Shu sababli, gidravlik ohak qotishi uchun avvaliga quruqhavo
sharoitlari, so‘ngra (kalsiy silikatlari, alyuminatlari va ferritlari gidratatsiyalanishi
uchun) nam sharoitlar yaratish talab qilinadi. Ohak tarkibida
gidravlik moddalar
qanchalik ko‘p bo‘lsa qotishining birinchi davri (quruq-havo sharoitlarida)
shunchalik qisqa bo‘ladi.
Gidravlik moddalarning gidratatsiyalanishi va shunga yarasha qotishi uzok
vaqt davom etishi mumkin. Biroq buning uchun nam sharoit kerak bo‘ladi. Shuning
uchun ham nam sharoit gidravlik ohak asosida tayyorlangan korishmalar ning yanada
yaxshiroqqotishi uchun juda qulay keladi.
