Tarbiyainstituti b. B. Musayev




Download 4,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/110
Sana03.12.2023
Hajmi4,09 Mb.
#110476
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   110
Bog'liq
Sport metrologiyasi Musayev B. B.

r = 0,80 va r = 0,90 bo‘lsa,
xy 
^ xx 
yy
u holda haqiqiy qiymatlar o ‘rtasidagi korrelatsiya 0,707 ga teng 
boMadi.
Yuqorida keltirilgan 
(3.6) formula 
kamayishga tuzatma 
(yoki Spirmen - Braun formulasi) deyiladi. U amaliyotda doimo 
qo‘llanadi.
Takroriy urinishlar sonini oshirish orqali test ishonchliligini 
biroz oshirish mumkin. Masalan, tajribada (yugurib kelib 350 
grammli granatani uloqtirishda) urinishlar soni ortib borishi 
bilan test ishonchliligi quyidagicha ortib borgan: bir urinishda 
ishonchlilik = 0,53; 
ikki urinishda = 0,72; uch urinishda = 0,78; 
to‘rt urinishda = 0,80; besh urinishda = 0,82; olti urinishda =
0,84. Keltirilgan misoldan agar aw al ishonchlilik tez ortgan 
bo‘Isa, keyinroq 3 - 4 urinishdan key in ancha sekinroq ortib 
borganligi ko‘rinib turibdi.
r.
(3.6)
r
41


Bir necha martali takroriy urinishlarda natijalami turli usullar: 
a) eng yaxshi urinish; 
b) o‘rtacha arifmetik qiymat; 
d) mediana; 
e) ikki yoki uchta eng yaxshi urinish
natijalarining o‘rtacha arifmetik qiymati va boshqa yondashuvlar 
bilan aniqlash mumkin. Tadqiqotlar, ko‘pchilik hollarda, o‘rtacha 
arifmetik qiymatdan foydalanish eng ishonchli, medianadan 
foydalanish unga nisbatan biroz ishonchliligi kamroq darajada 
ishonchli, eng yaxshi urinish esa yana ham pastroq ishonchli 
hisoblanishini ko‘rsatdi.
Testlaming ishonchlilik nazariyasini xatoliklar nazariyasidan 
asosiy 
farqi 
shundan 
iborat-ki, 
xatoliklar 
nazariyasida 
o‘lchanayotgan kattalik o‘zgarmas hisoblanadi, testlaming 
ishonchlilik nazariyasida esa, u bir o ‘lchashdan boshqa 
o‘lchashgacha o‘zgaradi deb taxmin qilinadi. Masalan: yugurib 
kelib uzunlikka sakrashda bajarilgan urinish natijasini o‘lchash 
zarur bo‘Isa, u aniq va vaqt o‘tishi bilan ko‘p o ‘zgarmasligi 
mumkin.
Albatta, tasodifiy sabablar tufayli (masalan, mletkani bir 
xilda torta olmaslik) ushbu natijani ideal aniqlikda (aytaylik, to
0,0001 mm gacha aniqlik bilan) o’lchab bo‘lmaydi. Lekin, ancha 
aniq o‘lchov asbobidan foydalangan holda (masalan, lazerli 
o‘lchagich), ulaming aniqligini zaruriy darajagacha ko‘tarish 
mumkin. Shu bilan birga, agar sakrovchining tayyorgarligini 
mashq qilishning yillik siklining alohida bosqichlarida aniqlash 
vazifasi turgan bo‘Isa, u erishgan natijalami eng aniq o ‘lchashning 
foydasi kam, chunki ular bir urinishdan boshqasiga qarab o‘zgarib 
boradi.

Download 4,09 Mb.
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   110




Download 4,09 Mb.
Pdf ko'rish