3.3-jadval Turli vaqt intervallarida 120 nafar sinaluvchi talabalar

3.3-jadval
Turli vaqt intervallarida 120 nafar sinaluvchi talabalar 
uchun test stabilligi (korrelatsiya koeffitsiyenti)
Test
Test yakunida 
o ‘tkazilgan retest
B ir oydan keyingi 
retest
1000 metrga yugurish
0,94
0,76
Joyida turib uzunlikka 
sakrash
0,93
0,82
Stabillik, test bilan retest o ‘ rtasidagi korrelats iya koeffitsiyentini 
baholash uchun tekshiriladi. Korrelatsiya koeffitsiyenti 0,8 dan 
past bo‘lmasligi kerak. Bu holatda, test bilan retest o‘rtasida 
yaqin aloqa kuzatiladi va test stabil hisoblanadi.
Dastlabki testning o ‘zaro muvofiqligini isbotlash uchun, 
bir nechta tadqiqotchilarni taklif qilish zarur. Ular tadqiq 
qilinayotganlaming dastlabki ko‘rsatkichlarini, dastlabki testga 
mos ravishda o ‘lchaydilar. Ushbu ma’lumotlar ham korrelatsiya 
koeffitsiyentining kattaliklariga nisbatan tekshiriladi: agar,
u, yuqori bo‘lsa (0,8 dan past emas), unda barcha juftlikdagi 
tadqiqotchilarning ma'lumotlari o ‘rtasida yaqin aloqa kuzatiladi, 
shuning uchun testni o‘zaro muvofiq deb belgilash mumkin.
Dastlabki testning ekvivalentligi xuddi shunday usul bilan 
isbotlanadi. Bu holda, dastlabki test bir nechta test vazifalariga ega 
boMishi kerak. Tadqiq qilinayotgan sportchilar ushbu vazifalami 
bajarishlari lozim, tadqiqotchi esa, vazifalaming barcha 
juftliklari o‘rtasidagi korrelatsiya koeffitsiyentini hisoblaydi. 
Korrelatsiya koeffitsiyenti yuqori bo‘lgan juftliklarni (0,8 dan 
past emas) ekvivalent test topshiriqlari, dastlabki testning o‘zini 
esa - ekvivalent, ya’ni bir xil tipdagi yonma-yon joylashgan test 
vazifalariga ega, deb hisoblash mumkin.
Ushbu ishda, ma’lum bir dastlabki test aniqlanadi - bu, 
gipotetik test vazifasi bo'lib, uni tadqiqotchi autentlikka
44

tekshiradi: agar, autentlik isbotlansa, u holda ushbu vazifani test 
deb aytish mumkin.
Bunda, dastlabki test, har qanday ilmiy maqsadlar uchun 
ishlatilishi mumkin: jismoniy tayyorgarlik darajasini nazorat 
qilish, sportchining imkoniyatlari istiqbolini belgilash, u yoki 
bu sport faoliyati uchun tanlash paytida tadqiq qilinayotgan 
sportchining xususiyatlarini aniqlash va hokazo.
Qayta testlash paytida natijalami variatsiya qilishni individning 
ichidagi yoki guruh ichidagi, yoki sinf ichidagi variatsiya deb 
aytiladi.
Ushbu variatsiyani quyidagi to'rtta asosiy sabablar vujudga 
keltiradi:
1. Tadqiq qilinayotganlar holatining o‘zgarishi (toliqish, ishga 
kirishish, o‘rganish, motivatsiyaning o ‘zgarishi, diqqat-e’tibomi 
konsentratsiya qilish va hokazolar).
2. Tashqi sharoitlar va apparaturani nazorat qilib boTmaydigan 
o'zgarishlari (harorat, shamol, namlik, elektr tarmog‘idagi 
kuchlanishni tasodifan sakrashi, begona shaxslaming ishtiroki va 
hokazolar), ya’ni «o‘lchashning tasodifiy xatoliklari» atamasiga 
birlashtirilgan barcha narsalar.
3. Testni o‘tkazayotgan yoki baholayotgan odamning holatini 
o‘zgarishi (va albatta, bir tadqiqotchini yoki hakamni boshqasi 
bilan almashtirilishi).
4. Testning mukammal emasligi (oldindan ishonchli bo‘lmagan 
testlar ham mavjud) yoki ayrim yaroqsiz testlami noto‘g‘ri 
tanlanishi (Masalan: agar, basketbolchiningjarimato‘pini savatga 
aniq tushirishi o‘rganilayotgan bo‘Isa, yuqori mahoratga ega 
basketbolchi ham, endi boshlayotgan sportchi ham to‘pni birinchi 
tashlayotganida tasodifiy xatoga yo‘l qo‘yishi mumkin).

Download 4,09 Mb.