• SNMP protokoli
  • Tarmoq texnologiyalari




    Download 7,35 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet120/225
    Sana12.12.2023
    Hajmi7,35 Mb.
    #117020
    1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   225
    Bog'liq
    Begbutayev A Yusupov RUquv qollanma tarmoq texnologiyalari Kitob

    HTTP protokoli 
    Bu protokol protokollar orasida eng koʻp ishlatiladigani boʻlib, u 
    bilan millionlab foydalanuvchilar Internetda dunyo boʻyicha har kuni 
    ishlaydilar.
    HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) protokoli maxsus Internet 
    uchun loyihalashtirilgan. U «mijoz – server» texnologiyada ishlaydi, 
    yaʻni axborotni soʻrovchi mijoz mavjud va bu soʻrovlarga ishlov berib 
    uni joʻnatuvchi server qismi ham mavjud deb bilinadi. 


    184 
    HTTP ilovalar osqichida ishlaydi. Bu shuni bildiradiki, 
    koʻrilayotgan protokol transport protokolining xizmatidan foydalanishi 
    darkor, yaʻni TCP protokolidan. 
    Oʻz ishida protokol URI (Uniform Resource Identifier) resursni 
    noyob identifikatori tushunchasi ishlatiladi. URI parametrlar bilan 
    ishlashni quvvatlaydi, bu hol esa protokolning vazifasini kengaytiradi. 
    Parametrlardan foydalanib serverdan javobni qanday formatda va 
    kodirovkada olishni taʻkidlash mumkin. Bu esa oʻz navbatida HTTP 
    yordamida nafaqat matnli hujjatlarni, har qanday ikkilik tizimidagi 
    maʻlumotlarni ham uzatish imkonini beradi. 
    HTTP protokolining asosiy kamchiligi matnli axborotni ortiqcha 
    hajmdaligi boʻlib, mijoz serverdan olingan javoblarni toʻgʻri ifodalay 
    olishi uchun zarurdir. Veb – sahifalarning hajmi katta boʻlganda, 
    ortiqcha katta trafik hosil qilishi mumkin. Undan tashqari protokol 
    holatini saqlashning mexanizmidan toʻliq mahrum, bu esa Veb – 
    sahifalar boʻyicha bitta HTTP yordamida harakat qilishga imkon 
    bermaydi. Shu sababli HTTP protokol bilan birgalikda foydalanuvchi 
    brauzerlar bilan ishlash zarur. 
    SNMP protokoli 
    SNMP konsepsiyasining asosiy maqsadini quyidagilar tashkil etadi:
    - uncha qimmat boʻlmagan agent boshqarish dasturiy taʻminotini 
    saqlash
    - internet resurslaridan foydalanishda toʻla darajada masofadan 
    boshqarishning funksiyalarini qoʻllab-quvvatlash.
    - SNMP arxitekturalari xususiyatlarini kengaytirish.
    - SNMP arxitekturalarini oʻziga xos host-mashina va shlyuz turiga 
    bogʻliq boʻlmagan holda saqlash.
    SNMP 
    protokolini 
    loyihalashtirish 
    AQShning 
    bir 
    nechta 
    universitetlari va laboratoriyalarida ilmiy tadqiqot ishlaridan boshlandi. 
    SNMP protokolining birtnchi dasturiy maxsuloti 1988 yilning oxirida bir 
    nechta internetni (Cisco, Advanced Computer Corporation i Proteon) 
    takomillashtiruvchi firmalarda tayorlandi. Shundan buyon deyarli 
    hamma internet mahsulini yetgazib beruvchilar takomillashdi va SNMP 
    mahsulotlarini sota boshladi. 
    Protokol arxitekturasi oldin qoʻllanilgan, 1987 yilda yaratilgan 
    shlyuzlarni boshqarishning sodda protokoli (SGMP) bilan bogʻlangan. 
    SGMP SNMP uchun asos boʻlib xizmat qilsada, u faqat shlyuzlarni 
    nazorat qilish uchun moʻljallangan.


    185 
    SNMP 
    protokolining 
    administrativ 
    aloqasi 
    4.3.1-rasmda 
    tasvirlangan. SNMP arxitekturasida bir qator atamalardan foydalaniladi. 
    Tarmoqni boshqarish markazida joylashgan obyektlar va tarmoq 
    elementlari SNMP protokolidan foydalanib bir biri bilan aloqa qiladi. Bu 
    obyektlar SNMP ilovalari obyektlari deyiladi (SNMP application 
    entities).

    Download 7,35 Mb.
    1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   225




    Download 7,35 Mb.
    Pdf ko'rish