184
HTTP ilovalar osqichida ishlaydi. Bu shuni bildiradiki,
koʻrilayotgan protokol transport protokolining xizmatidan foydalanishi
darkor, yaʻni TCP protokolidan.
Oʻz ishida protokol URI (Uniform Resource Identifier)
resursni
noyob identifikatori tushunchasi ishlatiladi. URI parametrlar bilan
ishlashni quvvatlaydi, bu hol esa protokolning vazifasini kengaytiradi.
Parametrlardan foydalanib serverdan
javobni qanday formatda va
kodirovkada olishni taʻkidlash mumkin. Bu esa oʻz navbatida HTTP
yordamida nafaqat matnli hujjatlarni, har
qanday ikkilik tizimidagi
maʻlumotlarni ham uzatish imkonini beradi.
HTTP protokolining asosiy kamchiligi matnli axborotni ortiqcha
hajmdaligi boʻlib, mijoz serverdan olingan javoblarni toʻgʻri ifodalay
olishi uchun zarurdir. Veb – sahifalarning hajmi katta boʻlganda,
ortiqcha katta trafik hosil qilishi mumkin.
Undan tashqari protokol
holatini saqlashning mexanizmidan toʻliq mahrum, bu esa Veb –
sahifalar boʻyicha bitta HTTP yordamida harakat qilishga imkon
bermaydi. Shu sababli HTTP protokol bilan birgalikda foydalanuvchi
brauzerlar bilan ishlash zarur.
SNMP protokoli
SNMP konsepsiyasining asosiy maqsadini quyidagilar tashkil etadi:
- uncha qimmat boʻlmagan agent boshqarish dasturiy taʻminotini
saqlash
- internet resurslaridan foydalanishda toʻla
darajada masofadan
boshqarishning funksiyalarini qoʻllab-quvvatlash.
- SNMP arxitekturalari xususiyatlarini kengaytirish.
- SNMP arxitekturalarini oʻziga xos host-mashina va shlyuz turiga
bogʻliq boʻlmagan holda saqlash.
SNMP
protokolini
loyihalashtirish
AQShning
bir
nechta
universitetlari va laboratoriyalarida ilmiy tadqiqot ishlaridan boshlandi.
SNMP protokolining birtnchi dasturiy maxsuloti 1988 yilning oxirida bir
nechta internetni (Cisco, Advanced Computer Corporation i Proteon)
takomillashtiruvchi firmalarda tayorlandi. Shundan buyon deyarli
hamma internet mahsulini yetgazib beruvchilar takomillashdi va SNMP
mahsulotlarini sota boshladi.
Protokol arxitekturasi oldin qoʻllanilgan, 1987
yilda yaratilgan
shlyuzlarni boshqarishning sodda protokoli (SGMP) bilan bogʻlangan.
SGMP SNMP uchun asos boʻlib xizmat qilsada, u faqat shlyuzlarni
nazorat qilish uchun moʻljallangan.
185
SNMP
protokolining
administrativ
aloqasi
4.3.1-rasmda
tasvirlangan. SNMP arxitekturasida bir qator atamalardan foydalaniladi.
Tarmoqni boshqarish markazida joylashgan
obyektlar va tarmoq
elementlari SNMP protokolidan foydalanib bir biri bilan aloqa qiladi. Bu
obyektlar SNMP ilovalari obyektlari deyiladi (SNMP application
entities).