|
"Tasdiq layman " maktabning ma’naviy-ma’rifiy ishlar
|
| bet | 24/38 | | Sana | 24.11.2023 | | Hajmi | 29,06 Mb. | | #104674 |
Bog'liq GEOGRAFIYA TO\'GARAK 68 SOATLI TO\'LIQUuyga vazifa.Mavzuni o`qish , xarita bilan ishlash
33-mashg'ulot
Mavzu: O`zbekistonning geografik o`rni, chegaralari, maydoni
I. Mashg'ulot maqsadi:
a) ta’limiy: O'quvchilarga mavzu boyicha ma'lumot berish _
b) Tarbiyaviy: O'quvchilarda tabiatga hurmat hususiyatlarini shakllantirish
s) rivojlantiruvchi: Geografik xaritalar bilan ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish
II. O'tilgan mashg'ulot yuzasidan muloqot uyushtirish.
III.Yangi mavzu bayoni.
Ozbekiston O’rta Osiyoning markaziy qismida. asosan. Amudaryo bilan Sirdaryo orasida joylashgan. Ozbekistonning eng shimoliy nuqtasi Ustyurt platosining shimoli-sharqida bolib. 45°31’ shimolly kenglikdadir. Eng janubiy nuqtasi Terniiz shahri vonida. Amudaryo qirg’oida bolib, 37°1 1’ shimolly kenglikda. Eng g’arbiy nuqtasi Ustyurt platosida bo’Iib, 56°0O’ sharqiy uzoqlikda. eng sharqiy nuqtasi esa Farg’ona vodiysining sharqiy qismida, 73°I0’ sharqiy uzunlikdadir. Ozbekistonning eng shimoliy nuqtasi bilan janubiy nuqtasi orasidagi masofa 925 km ga. eng g’arbiy nuqtasi bilan sharqiy nuqtasi orasidagi masofa esa 1400 km ga teng.
O’zbekiston geografik o’rniga kobra O’rta dengiz bo’yidagi Ispaniya. Itaiiya. Gretsiya kabi mamlakatlar bilan taxminan bir geografik kenglikda joylashgan. Lekin O’zbekiston Yevrosiyo materigining ichki qismida okean va dengiziardan uzoqda joylashganligi tufayli subtropik o’lkalardan farq qiladi. Buning ustiga Hind okeanidan kirib keladigan nam va iIiq havo oqimlari toglar bilan to’siigan. Aksincha. shimoliy qismi ochiq bolganligi tufayli sovuq havo oqimi bemalol kirib keladi. Oqibat-natijada, O’zbekiston subtropik mintaqada joylashsa-da, cho’Iga xos bo’lgan tabiiy sharoit (yozi bulutsiz, serquyosh. jazirama issiq va quruq, qishi esa nisbatan sovuq) vujudga keladi.
Ozbekiston chegarasining ko’p qismi tekislikiar. oz qismi adir va tog’Iar orqali oladi. Respublikamiz shimol va shimoli-g’arbda Qozogiston bilan, sharqda Qirg’ iziston bilan, janubi-sharqda Tojikiston bilan, janubi-g’arbda Turkmaniston bilan chegaradosh. Janubda Ozbekiston Surxon-Sherobod vodiysida Afg’oniston bilan (Amudaryo orqali 100 km) chegaradoshdir.
O’zbekiston maydoni 448,9 ming kv.km bo’lib, kattaligi jihatidan O’rta Osiyoda Qozog’iston va Turkmanistondan keyinda turadi. O’zbekiston maydoni Yevropadagi Buyuk Britaniya va Itaiiya kabi daviatlar hududidan katta.
|
| |
