264
FTP protokoli server va mijoz orasida ma‘lumotlar fayllarini
almashish uchun qo‗llaniladi. Har bir oxirgi nuqta fayllarni uzatish va
olish/so‗rash imkoniga ega. Bunday fayllarga matn, grafika, tasvirlar,
ovoz, video va multimediali axborot bo‗lishi mumkin. Shuningdek FTP
protokoli, mijoz kompyuteriga dasturiy ta‘minotni yuklash uchun ham
qo‗llaniladi. Foydalanuvchi FTP protokoli yordamida olinadigan fayllarni
to‗g‗rilashi mumkin (o‗chirish, nomini o‗zgartirish, nushalash va
boshqalar).
Texnik nuqtai nazardan WWW, yagona HTTP (Hypertext Transfer
Protocol) protokoli yordamida muloqot qilinadigan ko‗pgina mijozlar va
serverlar sifatida ko‗riladi. Internetda gipermatnni aks ettirish, yaratish va
saqlashni yengillashtirish uchun HTML (Hypertext Markup Language)
dasturlash
tili
qo‗llaniladi.
HTTP
va
HTML
protokollarining
kombinatsiyasi Internet global tarmog‗i orqali matn, grafika, ovoz, video
va boshqa multimediali fayllarni yetkazishni ta‘minlaydi.
Elektron pochta IP tarmoqda eng eski ilovalardan biri hisoblanadi.
Hozirgi kunda millionlab odamlar har kuni elektron pochta orqali axborot
almashadi. Bu almashish SMTP (Simple Mail Transfer Protocol – pochta
xabarlarini eltishni oddiy protokoli) protokoli yordamida amalga
oshadigan mijoz va server orasida ma‘lumolar almashishni yana bir
ko‗rinishi hisoblanadi.