|
Termiz davlat universiteti toshaliyeva s. T., A. M. Abdurahmonov iqtisodiyotga oid
|
| bet | 33/485 | | Sana | 10.07.2024 | | Hajmi | 0,64 Mb. | | #267286 |
Bog'liq TOSHALIYEVA S.T. IZOXLI LUG\'AT (2)AKSIONERLIK KORXONA – turli yoki ayrim korxona, tashkilot, bank, kompaniya va ayrim shaxslar mablag‘larini sherikchilik asosida va sohibkorlik maqsadida birlashtirgan korxona yoki jamiyatdir. Aksiya egalari – hissadorlar dividend shaklida daromad oladilar.
AKSIONER MULKI – bozor iqtisodiyotida eng ko‘p tarqalgan kollektiv mulkchilikning ma`lum turi bo‘lib, ishlab chiqarish vositalari va xo‘jalik faoliyati natijalarini kollektiv mulkdorlar tomonidan birgalikda foydalanishni bildiradi. Aksioner mulki aksiyalar sotish hisobiga hosil bo‘lgan, shuningdek, o‘zi xo‘jalik faoliyati natijasida olingan va Qonunda yo‘l qo‘yiladigan boshqa asoslarga binoan qo‘lga kiritilgan mol-mulkning egasidir. Aksioner mulkka asoslangan korxonalar yirik kompaniya hisoblanadi; Aksionerlar mablag‘larini to‘playdi, ishlab chiqarishni tashkil etish uchun ulardan kapital sifatida foydalanadi va kapitaldan olingan foydaning bir qismini Aksionerlarga daromad — dividend sifatida to‘laydi. Fuqarolar va firmalarning katta moliyaviy mablag‘larini birlashtirgan Aksioner mulki yirik miqyosdagi loyihalarni amalga oshirish, o‘zaro nazorat va har xil tarmoqlar korxonalari o‘rtasida ishonchli kooperativ aloqalarni o‘rnatish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
AKSIONER SERTIFIKAT (fr.) - aksiyalarga ega qilish yuridik huquqini tasdiqlovchi hujjat. Odatda bu varaq tarkibida suvqog‘oz belgisi bo‘lgan yuqori sifatli qog‘oz bo‘lib, uning yuqori qismidagi joyda aksiya egasining nomi va aksiyalar miqdori yozilgan bo‘ladi. Agar aksiya A.s. shaklida ro‘yxatdan o‘tgan bo‘lsa, unda devidendlar uning egasiga to‘g‘ri pochta orqali o‘tkaziladi. Aksiyalar qayta sotilgandan keyin transferagent firmani mulkiy huquqiy sotib oluvchiga perevod qiladi va yangi sertifikat beradi.
AKSIONER JAMIYAT NIZOMI – Aksioner jamiyatni tuzish, faoliyat qilishi va tugatish to‘g‘risida asosiy holatlarni o‘z ichiga oluvchi hujjat. Bunda firmaning nomi, joylashgan joyi, jamiyatlarning maqsadlari, kapital chiqarishga ruxsat etilgan summa, aksiyalarning umumiy soni va ularning xarakteristkasi va h.k. ifodalangan bo‘ladi. Nizom ro‘yxatdan o‘tishi shart.
|
| |
