Yoritilganlik va ularning asosiy turlari

Download 3,02 Mb. Pdf ko'rish
bet	51/124
Sana	06.10.2024
Hajmi	3,02 Mb.
	#273717

1 ... 47 48 49 50 51 52 53 54 ... 124

Bog'liq
5b27936d71643

2. Yoritilganlik va ularning asosiy turlari
Amaliyotda ish joylarini yoritishda uch xil turdagi yoritilganlikdan foydalaniladi, ya`ni
ular tabiiy, sun`iy va aralashgan holda bo`ladi.
a) Tabiiy yoritilganlik quyoshdan hamda eru-samodan qaytayotgan quyosh nuridan
hosil bulgan yorug’lik mahsulidir.
Tabiiy yorug’lik issiqlik va yorug’lik doimiylariga ega bo`lib, ular quyoshdan
kelayotgan issiqlik uchun 1317 Vt/m
2
ga, yorug’lik uchun esa 137000 lk.ga tengdir.
Tabiiy yorug’likning afzalliklari shundaki, uning tarkibida o`ta foydali ul’trabinafsha
va infraqizil nurlari mavjud bo`lib, bu nurlar muhitni sog’lomlashtirishga xizmat
qiladi, ya`ni mikroblarni o`ldirish xususiyatiga ega.
Tabiiy yorug’likdan uch xil moslamalar yordamida, ya`ni tomdan fonar orqali,
devordan deraza orqali va aralash holdagi tizimlardan foydalaniladi. Tabiiy yoritilgan
tizimlariga qo`yiladigan talablar quyidagilardan iborat:
-YOrug’lik miqdorini binolarning vazifasiga qarab tanlanishi, yo`naltirilgan yoki
tarqoq hollarda bulishligini ta`minlanishi;
-Insolyatsiya va yorug’lik me`yorlaridan kam bo`lmasligini ta`minlanishi.
b) Sun`iy yorug’lik tabiiysiga nisbatan bir oz qimmatga tushsada, ish joylarini
yoritishda imkoniyati cheksizdir. Sun`iy yorug’lik umumiy, mahalliy va aralash
ko`rinishda bo`ladi.
-Umumiy yorug’lik binoda bir tekis yoritilganlikni ta`minlay oladi.
-Mahalliy yorug’lik esa faqat asosiy ish joyidagi yoritilganlikni me`yor talabi
darajasida ta`minlaydi.

72
-Aralash yorug’lik, mahalliy yoritilganlikni, umumiy yoritilganligi bilan birgalikda
qo`llanilganligidir.
Bu xildagi ya`ni aralash yoritilganlik usuli, binolardagi yarqiroqlik tafovuti-kontrastni
yumshatadi hamda me`yor talabini to`la qondira oladi.
v) YOritilganlikni vazifasiga qarab ishchi va nazorat turlaridan tashqari yana
favqulodda zarur holatlarda xizmat qiladigan ikki turi ham mavjud. Ularni avariya va
evakuatsiya yoritilganliklari deyiladi hamda miqdorlari 0,5 -2,0 lyuks bo`ladi.

Download 3,02 Mb.

1 ... 47 48 49 50 51 52 53 54 ... 124

Download 3,02 Mb.

Pdf ko'rish