Texnika xavfsizligi




Download 3,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet57/124
Sana06.10.2024
Hajmi3,02 Mb.
#273717
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   124
Bog'liq
5b27936d71643

J = P
2
/ρ · C
bu erda: 
J – 
tovush intensivligi, vt/m
2

P –
tovush bosimining miqdori, Pa; 
ρ – 
muhit zichligi 
kg/m
3
;
C – 
tovush tezligi, m/s.
 
Tovush to`lqinlarining 20
0
S haroratli muhitidagi tarqalish tezligi 343 m/s, po`latda 
5000 m/s, betonda 4000 m/s. ga teng. 
Mashina va uskunalarda, kommunikatsiya va qurilmalarda mexanizatsiya-larning 
harakatdagi qismlarining nosozligi sababli, suyuqlik va gazlar quvurlar orqali bosim 
ostida uzatilganda paydo buladigan qisqa to`lqinli tebranishlar titrash deb ataladi. 
Titrash quyidagi ko`rinishda ifodalanadi: 


77 
-titrash chastotasi 
f
(Gts); -titrash amplitudasi 
A
(mm); -titrash tezligi 
V
(mm/s); -
titrash tezlanishi 
w
(mm/s
2
). 
Titrash uskuna, jihoz va kommunikatsiyalarning mexanik mustahkam-ligini va 
germetikligini sifatsizlanishiga olib kelishi va har xil avariyalarning sababchisidir. 
Titrash ta`sirida inson tanasidagi a`zolarning funktsional holatlarini ishdan chiqishi
markaziy asab, yurak va qon aylanish tizimida hamda harakatlanish a`zolarida salbiy 
o`zgarishlar sodir buladi. Uning za-rarli ta`siri charchash, boshning, panja va suyak 
bug’inlarining og’rishi, haddan tashqari asabiylashish va harakat faoliyatining buzilishi 
bilan namoyon buladi va ayrim hollarda tebranish kasalligining rivojlanishiga olib 
keladi. Uning og’ir shakllari, mehnat qobiliyatining qisman yoki butunlay yo`qolishiga 
olib keladi. SHovqin va titrashning ish joylarida ruxsat etilgan darajalari SanPiN 
N0067-96 berilgan. 
 
1-rasm.
SHovqinni o`lchash asboblari: a- shovqin va tebranishni o`lchash asbobi 
ISHV-1.
1-"Detsibel-1" ulagichi: 2-mikrofonni ulash joyi; 3- davriylik fil’trlarini ulagichi; 4-5-
boshqaruv vintlari; 6-"Mikrofon-datchiq" ulagichi; 7- "Kalibr" teshigi; 8- darak 
beruvchi lampa; 9- sezgir millik o`lchov asbobi; 10- erga ulanish joyi;11- chiqish 
teshigi; 12- ish turini ulagichi; 13- "Detsibel-P" ni ulash joyi; 14-"o`lchash turi" ni 
ulagichi;
15- mikrofon M-101; 16- mikrofonni tutqichi; 17-tovush uzatuvchi ichakli o`tkazgich.
b- shovqin o`lchagich SH-63 asbobi; v-shovqinni spektrlari buyicha tahlil qiluvchi 
ASH-2M moslamasi bilan ishlovchi shovqin o`lchagich SH-ZM; g- GDRda ishlab 
chiqarilgan qisqa muddatli kuchli tovush to`lqinlarini o`lchashga mo`ljallangan R81-
201 asbobi. 

Download 3,02 Mb.
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   124




Download 3,02 Mb.
Pdf ko'rish