• Gibrid kriptotizim
  • Ochiq kalitli kriptotizimlardan foydalanish




    Download 3,33 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet34/128
    Sana19.12.2023
    Hajmi3,33 Mb.
    #123541
    1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   128
    Bog'liq
    A9k4uhxO3YwZ1v7e4Zqkca5zrFHjWA2dl3HCizPL

    Ochiq kalitli kriptotizimlardan foydalanish. Ochiq kalitli 
    kriptografik tizimlardan foydalanish masalasini ko‘rib chiqishda 
    quyidagi belgilashlar kiritiladi: 
    𝐴 tomonning ochiq kaliti bilan xabar 𝑀 ni shifrlash: 𝐶 = {𝑀}
    𝐴

    𝐴 tomonning shaxsiy kaliti bilan shifrmatnni rasshifrovkalash: 
    𝑀 = [𝐶]
    𝐴

    Bundan quyidagi tenglikni osongina yozish mumkin: 
    [{𝑀}
    𝐴
    ]
    𝐴
    =
    𝑀. Boshqacha aytganda, 𝑀 xabarni 𝐴 tomonning ochiq kaliti bilan 
    shifrlab, keyin aynan shu tomonning shaxsiy kaliti bilan 
    rasshifrovkalash amalga oshirilsa, yana dastlabki xabar hosil bo‘ladi. 
    Simmetrik shifrlar bilan bajarilgan ixtiyoriy amalni, ochiq kalitli 
    shifrlash algoritmlari bilan ham amalga oshirish mumkin. Masalan, 
    tarmoqda ma’lumotlarni uzatishda va xavfsiz bo‘lmagan muhitda 
    axborot konfidensialligini ta’minlashda simmetrik shifrlash 
    algoritmlarining o‘rniga ochiq kalitli kriptografik tizimlardan 
    foydalanish mumkin. Biroq, jarayon ko‘proq vaqt talab etadi. 
    Bundan tashqari, simmetrik kriptotizimlar kabi ochiq kalitli 
    kriptotizimlardan ham ma’lumotlarning yaxlitligini ta’minlashda 
    foydalanish mumkin.
    Ochiq kalitli kriptotizimlar simmetrik kriptotizimlarda mavjud 
    kalitni taqsimlash muammosini o‘zida bartaraf etgan. O‘z o‘rnida 
    simmetrik kriptotizimlar ochiq kalitli kriptotizimlarga qaraganda 
    samaradorligi bilan ajralib turadi. Boshqacha aytganda, shifrlash va 
    rasshifrovkalash amallari simmetrik kriptotizimlarda, ochiq kalitli 
    shifrlash algoritmlariga nisbatan, tezroq amalga oshiriladi.


    67 
    Har ikkala kriptotizimning afzalliklarini birlashtirish imkoniyati 
    mavjudmi? Ya’ni, ma’lumotni shifrlashda yuqori samaradorlikka ega va 
    kalitlarni taqsimlash muammosi bo‘lmagan kriptotizimni yaratish 
    mumkinmi? Albatta, buning imkoniyati mavjud va bunday tizimlar 
    gibrid kriptotizimlar deb ataladi. Gibrid kriptotizimlarda simmetrik 
    shifrlash algoritmining kaliti ochiq kalitni shifrlash orqali yetkazilsa, 
    ma’lumotlarning o‘zi esa simmetrik shifrlash orqali himoyalanadi. 
    Gibrid kriptotizim sxemasi 3.7-rasmda aks ettirilgan. 
    А tomon
    B tomon
    B
    K}
    {
    E(B tomon ma’lumoti, K)
    E(A tomon ma’lumoti, K)
    3.7-rasm. Gibrid kriptotizim 
     

    Download 3,33 Mb.
    1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   128




    Download 3,33 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ochiq kalitli kriptotizimlardan foydalanish

    Download 3,33 Mb.
    Pdf ko'rish