Fanlarni klassifikatsiyalash tarixi




Download 5,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/128
Sana14.05.2024
Hajmi5,22 Mb.
#230930
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   128
Bog'liq
Axborot-kutubxona katalogi va fondi. Ganiyeva B.I

3.2. Fanlarni klassifikatsiyalash tarixi
Fanlar klassifikatsiyasi tarixiga m urojaat qilsak, har bir davrda 
yaratilgan fanlar klassifikatsiyasi o‘z zam onasining talablariga 
muvofiq ekanligini ko'rish m um kin.
Turli davrlarda yaratilgan kutubxona klassifikatsiyalari qancha­
lik xilm a-xil bo ‘lm asin, ularning barchasiga xos xarakterli belgi 
bu birm uncha bo‘lsa ham fanlar klassifikatsiyasiga asoslangan- 
ligidir. C hunki, kutubxona klassifikatsiyasining h ar bir bo'lim i 
bilim ning muayyan sohasiga muvofiq keladi.
Fanlar klassifikatsiyasiga m aterialistik dunyoqarash nuqtayi 
nazaridan kelib chiqsak, fanlarning rivojlanishi tabiatdagi ro ‘y 
beradigan hodisalarga, tabiat, materiya, obyektiv borliqqa asosla- 
nadi.
Idealistik dunyoqarash b o ‘yicha m a’lum ki — ruh birlam chi
tashqi tabiat, hayot esa ikkilam chi deb hisoblangan edi. F an ­
nin g vazifasi esa tabiat va jam iyat taraqqiyoti qonuniyatlarini 
ochib berishdan, m ateriyaning harakat form alari klassifikatsi­
yasiga muvofiq ravishda tuzilishi lozim. F an lar o ‘rtasidagi, 
obyektlar o‘rtasidagi m avjud aloqa ham da m unosabatlar fan-
36


lam in g chinakam ilm iy klassifikatsiyasi tuzilish in in g asosini 
tashkil qiladi. Faylasuflar va o lim lar ilm iy b ilim ning o‘zlari 
yashagan davrdagi darajasini aks ettirgan fanlarning klassifi- 
katsiyalari — sistem asini tuzganlar. Bu sistem alardan b a’zi bir- 
lari klassifikatsiyaning kutubxona-bibliografiya sistem alarini 
tuzishda foydalanilgan edi. Bu sxem alarni tuzuvchilar o ‘z sxe- 
m alarida assosiy b o ‘lim larn in g joylashish tartib in i belgilaganlar 
va b ilim larnin g odatdagi, fan larn i klassifikatsiyalashning ular 
tan lab olgan sistem asida qabul qilingan sinflarga ajratishga m u­
vofiq ravishda detallashtirganlar.

Download 5,22 Mb.
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   128




Download 5,22 Mb.
Pdf ko'rish