102
to‗la dizenfeksiya qilish zarur.
Boshpanalarda havo tarkibi:
korbonat angdirid miqdori 1% (35 gacha)
havo harorati – 23 gradus (maksimum 31),
isbiy namlik-70% (maksimum 80%) bo‗lishi kerak.
Suv me‘yori: 1 kishi uchun 1 sutkaga 10 l., shundan ichish uchun 6 l., sanuzel
uchun 4l. Panajoylarda xizmat ko‗rsatish himoya qurilmalarining mas‘ul xodimlari
zimmasiga tushadi. Har bir pana joyga yetti kishidan iborat xizmat ko‗rsatish zonasi
ajratiladi. Zveno boshlig‗i pana joy komendanti hisoblanadi. FVning oqibatlari
barham topgandan so‗ng, aholi panajoylarni tark etishadi. Panajoy xonalari
shamollatilib, u yerda yig‗ishtirish ishlari olib boriladi. Tinchlik davrida panajoylarni
madaniy-maishiy inshootlar kichik ustaxonalar, ishchilar aholi bilan shug‗illanadigan
sinflar, FM o‗quv punktlari, har xil to‗garaklar ishlashi uchun joy, yengil
avtomashinalar uchun garaj, savdo va ovqatlanish punktlari omborlari sifatida
foydalanish mumkin. Tinchlik davrida panajoylardan ishlab chiqarish va xo‗jalik
ehtiyojlari uchun foydalanish, ularni himoya xususiyatlari va yashirinuvchilarni qabul
qilishga tayyorgarligini buzmaslik kerak.
Radioatsiya changi va xavfli aerozollardan uylarni himoya qilish. Urush va
tinchlik paytidagi FVlar havo bo‗shlig‗ining radioaktiv chang va zaharlovchi modda,
kuchli ta‘sir etuvchi zaharli moddalar va xavfli aerozollar bilan zaharlanishi mumkin.
Radiatsiyali avariya - uskuna nosozligi, xodimlar (personal)ning xatti-
harakatlari (harakatsizligi), tabiiy va texnogen xususiyatli FVlar tufayli kelib chiqqan,
fuqarolarning belgilangan normalardan ko‗proq nurlanish olishiga yoki atrof
muhitning radioaktiv ifloslanishiga olib kelishi mumkin bo‗lgan yohud olib kelgan
ionlashtiruvchi nurlanish manbai ustidan boshqaruvning izdan chiqishi. Uy sharoitida
radiatsiyadan, kuchli ta‘sir etuvchi zaharli moddalardan va boshqa zaharli
moddalardan muhofazalanish yo‗l-yo‗riqlarini yaxshi bilish zarur.
Buning
uchun
radiatsiyali
va
boshqa
zaharlovchi
moddalarlarning
xususiyatlari, ular ishtirokida avariya sodir etilgan vaqtda ularning ta‘sir doirasi,
zaharlash darajasi (va h.k.)ni hamda taxminiy oqibatlari haqida tushunchaga ega
bo‗lish lozim. Radiatsiya tarqalishi bilan bog‗liq FVlar sodir bo‗lgan vaqtda obyekt
FM boshlig‗i FVni oldini olish, ishchi-xizmatchilarning va aholining me‘yordar ortiq
zaharlanishlariga yo‗l qo‗ymaslik uchun tegishli tadbirlarni FVlar vazirligi va
FVDTning tizimlari xodimlari bilan hamkorlikda olib boradi.