|
-rasm. Kuchaytirgich xarakteristikalari
|
| bet | 92/125 | | Sana | 16.11.2023 | | Hajmi | 4,71 Mb. | | #99646 |
Bog'liq ENG SO\'NGGI Birinchi qism tipografiya uchun (1)13.1-rasm. Kuchaytirgich xarakteristikalari:
a) asta-sekin ishga kirishishi;
b) uzlukli ishga kirishuvi
Uzlukli ishga kirishish kuchaytirgichlarda aniqlangan funksional bog’liq kirish va chiqish kattaliklari orasida ishga kirishuvi yuk, ya’ni ta’sirchanligi bo’lmaydi, chiqishni ishga kirishuvi uzlukli kuchaytirishda hosil bo’ladiki, qachon kirish ishga kirishuvi ma’lum bir kattalikka yetganda, chunki chiqish ishga kirishuvi bo’lmaganda kuchaytirish koeffitsienti nolga teng. Bu holat ta’sir etishda koeffitsient o’zining o’zgarmas qiymatini qabul qiladi.
Misol qilib kuchaytirgichni uzlukli ishga kirishishida rele paydo bo’lishini aytamiz. Eng ko’p tarqalgan rele tipiga elektromagnit rele kiradi.
Haqiqatdan xam rele ishlashi uchun zaruriy kichik toklar (yoki kuchlanishlar), rele kontaktlari esa tok qiymatlarini beradi.
Misol uchun MKU-48 tipidagi rele 220V o’zgaruvchan tok g’altagi bilan 0,012A ishchi tokini talab qiladi, tok esa tutashgan kontaktlari bilan bunday kuchlanishda 5Ani tashkil qiladi, ya’ni kuchaytirish koeffitsienti bo’lganda. Shunday qilib rele yordamida kuchsiz signal kuchayadi.
Releni asosiy farqi kuchayish sifatida namoyon bo’ladiki, rele xarakteristikasi buzg’unchi xarakterga ega bo’ladi. Buni elektromagnit rele kuchlanish ishida ko’rib chiqamiz. Agar kuchlanish rele g’altagida (kirish ta’sirida paydo bo’lsa, noldan kattalashsa) unda zanjirdagi rele kontaktlariga ulangan bo’lsa o’zgarmaydi (bu yerda tok kiruvchi zanjir ta’sirida). Qachonki katushkadagi kuchlanish rele ishlashi kattaligiga erishsa, yakor relesi tortilib va kontaktlarni yopib qo’yadi. Bunda tok birdan o’sadi (bu bo’lishi mumkin, misol uchun sxemada kontaktlar parallel qarshilikka ulanganlarida endi shuntlangan bo’ladi). Baholanki da va chiquvchi kattalik largacha o’zgaradi (U) kirish kattaliklarini keyinga o’sishlarida chiquvchi kattalik (I) o’zgarmaydi.
13.2-rasm. Elektromagnit rele xarakteristikasi
Kirish ta’sirchangligi kamayishida qiymatgacha kiruvchi kattalik shunday o’zgarmay qoladi.
|
| |
