BOB. UMUMTA’LIM MAKTABLARINING FIZIKA KURSIDA “KULON QONUNI” MAVZUSINI O’QITISH METODIKASI

𝐅_{𝐤
= 𝐤} 𝐪_𝟏𝐪_𝟐
𝐫𝟐
(1)

bu yerda k- proporsionallik koeffitsienti

Qo’zg’almas zaryadlangan jismlar o’zaro ta’sirini ifodalovchi bu qonun Kulon qonuni deb, o’zaro ta’sir kuchi esa Kulon kuchi yoki elektrostatik kuch deb yuritiladi. Ikki zaryadning o’zaro ta’sirida ikkinchi zaryad birinchi zaryadga qanday F_1.2 kuch ta’sir etsa, birinchi zaryad ham ikkinchi zaryadga xuddi shunday miqdordagi F_2.1 kuch bilan ta’sir ko’rsatadi.Nyutonning uchinchi qonuniga ko’ra, bu kuchlar miqdor jihatdan teng va o’zaro qarama-qarshi yo’nalgan, ya’ni:
𝐅_𝟏.𝟐 = −𝐅_𝟐.𝟏 (2)
Elektrostatik kuchning yo’nalishi ta’sirlashayotgan zaryadlarning ishorasiga bo’g’liq bo’ladi. Bir xil ishorali zaryadlar bir-biridan itariladi.Bunda kuch nuqtaviy zaryadlar markazini tutashtiruvchi to’g’ri chiziq bo’ylab tashqariga yo’nalgan bo’ladi.(2.1- a rasm)
Turli ishorali zaryadlar esa bir-biriga tortiladi.Bunda kuch zaryadlar markazini tutashtiruvchi to’g’ri chiziq bo’ylab, ichkariga yo’nalgan bo’ladi.
(2.1- b rasm)
Kulon kuchi formulasida k quyidagicha ifodalanadi:

𝐤 = 𝐅 ^𝐫𝟐

^|𝐪_𝟏^||𝐪_𝟐^|
Proporsionallik koeffitsiyenti k ning qiymati:
𝐤 = 𝟗 ⋅ 𝟏𝟎^{𝟗 𝐍 ⋅ 𝐦}
_𝐂𝟐
(3)