36
Ta’rif: Faqat elementlarining tartibi bilangina farq qiluvchi, ya‟ni
bo„lgandagi o„rinlashtirishlarga o„rin almashtirish deyiladi.
ta elementdan tuzilgan o„rin
almashtirishlar soni
bilan
belgilanadi (
‒ fransuzcha permutation ‒ o„rin almashtirish so„zining
bosh harfi).
Agar
ta elementdan tadan olib tuzilgan o„rinlashtirishlarda
bo„lsa, o„rin almashtirish hosil bo„lib, ular faqat elementlari
tartibi bilan farqlanadi. Ularning soni:
qiymatga teng.
Izoh.
‒ birdan
gacha natural sonlar ko„paytmasi bo„lib, “
faktorial” deb o„qiladi.
deb qabul qilingan.
Bitta
elementli
{ } to„plamda faqat bitta o„rin almashtirish
borligi ravshan. Ikkita elementli
{
} to„plamda ikkilik juftlikni
tuzishda birinchi elementni
tanlash uchun ikkita imkoniyat, birinchi
element tanlangandan so„ng, ikkinchi elementni
tanlash uchun bitta
imkoniyat mavjud. Ko„paytirish qoidasiga ko„ra, ikkilik juftlikni
usul bilan tanlash mumkin. Bu son ikkita elementli o„rin
almashtirishlar sonini ifodalaydi. Shu kabi
{
} to„plam-
da o„rin
almashtirishlar soni
songa teng.
Eslatma. Kombinatsiyalarni tuzishda vergul belgisidan foydalan-
maslik uning xususiyatiga ta‟sir qilmaydi. Bu eslatma barcha kombina-
torik tuzilmalar uchun o„rinlidir.
