• 5-teorema.
  • -teorema (umumlashgan qo‘shish qoidasi)




    Download 1,93 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet15/85
    Sana01.01.2024
    Hajmi1,93 Mb.
    #129364
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   85
    Bog'liq
    kombinatika, ehtimol 230170022338

    4-teorema (umumlashgan qo‘shish qoidasi). Juft-jufti bilan ke-
    sishmaydigan ixtiyoriy chekli 
    to„plamlar uchun quyidagi 
    tenglik o„rinli: 

    | | 
    | | 
    | | 
    |
    bu yerda:
    ̅̅̅̅̅
    2-masala. Guruh 15 ta o„g„il bolalardan va 17 ta qiz bolalardan 
    iborat. Guruh rahbari bir talabani shaxmat musobaqasiga tanlab olishi 
    kerak. Bu tanlashdan keyin 1 ta o„g„il va 1 ta qiz bolani shashka 
    musobaqasiga tanlaydi. U bu ishni necha xil usul bilan qilishi mumkin?  


    32 
    Yechish: Qo„shish qoidasiga ko„ra, birinchi tanlashda 
    ta imkoniyat mavjud. Bu tanlanishdan keyin guruh talabalar soni 
    bittaga kamayadi. Agar bu tanlanma o„g„il bola bo„lsa, u holda ikkinchi 
    tanlanmani guruh rahbari ko„paytirish qoidasiga binoan 
    ta usul bilan, tanlanma qiz bola bo„lsa, 
    ta usul bilan 
    bajarishi mumkin.
    Yuqorida bayon qilingan chekli to„plam uchun ko„paytirish va 
    qo„shish qoidalari 
    ,
    ̅̅̅̅̅ bo„lgan hollardagina 
    o„rinli bo„lib, chekli sondagi ixtiyoriy to„plam uchun bu amallarni
    umumlashtirish mumkin. 
    Bu qoidalar kombinatorikada umumlashgan qo„shish va ko„payti-
    rish yoki kiritish va chiqarish qoidalari deyiladi.
    5-teorema. Ixtiyoriy chekli 
    to„plamlar uchun
    | | | | | | | 
    |
    va
    | | | | | | | 

    tengliklar o„rinli. 
    6-teorema. Ixtiyoriy chekli 
    to„plamlar uchun

    | | 
    | | 
    | | 
    | | 
    |

    | | 
    | | 
    |

    |


    hamda

    | | 
    | | 
    | | 
    | | 
    |

    | | 
    | | 
    |

    |


    tengliklar o„rinli.
    Isboti:

    | | 
    | | 
    | | 
    | | 
    |

    | | 
    | | 
    |

    |


    o„rinli ekanligini isbotlash uchun matematik induksiya usulidan 
    foydalanamiz.

    Download 1,93 Mb.
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   85




    Download 1,93 Mb.
    Pdf ko'rish