33
Tizimlar nazariyasiga mos YTLATni tarkibiy qismlarga bo‟lish, uni yaratish
bo‟yicha ishlarni yaxshi tashkil etish, ya‟ni tizimni yaratish va ayrim elementlarini
joriy etishni vaqt va yaratuvchilar bo‟yicha to‟g‟ri taqsimlash imkonini beradi.
Bunda eng asosiy qoida umumiy masalani yechishga tizimli yondashuvni
ta‟minlash hisoblanadi.
Tizimli tahlil uslubiyatiga mos tarzda turli qanday murakkab tizim ko‟rib
chiqilishi, tarkiblashtirilishi va bir necha darajada modellashtirilishi mumkin:
elementlar, tarkib, vazifalar va natijalar darajalarida. YTLATni yaratishda barcha
darajalarda turli xil tarkiblarni ajratish imkoniyatini hisobga olish kerak. Uni
yaratishning birinchi bosqichida eng asosiy masala, tizimning funktsional va
ta‟minlovchi qismlarini ajratish hamda ular turli birini pastki darajadagi ichki
tizimlarga bo‟lish hisoblanadi.
YTLATning funktsional tarkibi deganda
o’zaro bog’langan ichki tizimlar,
bloklar, tizim va uning ayrim bo’laklari bajaradigan vazifalarga mos ajratilgan
masalalar majmualari yig’indisi deb tushunish kerak. YTLATni funktsional
tarkiblashning birinchi bosqichida ichki tizimlarni ajratishning asosiga obyekt
funktsional tamoyilini qo‟yish maqsadga muvofiq hisoblanadi. Bu tamoyil tizimni
nisbatan ajralgan tarkibiy qismlarga bo‟ladi, yer tuzishni loyihalashning turli xil
turlarini o‟zida mujassamlagan, loyihalashning o‟ziga xos obyektlariga,
muddatlariga va bosqichliligiga, olinadigan loyiha hujjatlari tavsifiga ega yoki
loyiha ishlarini rejalash, amalga oshirish va nazorat qilishni ta‟minlash imkonini
beradi.
