|
Anıqsızlıq konseptsiyasınıń keleshegi hám onı rawajlandırıw
|
| bet | 5/83 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 5,5 Mb. | | #144225 |
Bog'liq Anıq emes ólshewlerAnıqsızlıq konseptsiyasınıń keleshegi hám onı rawajlandırıw
1997 jılda “Ólshewler anıqsızlıǵın ańlatıw boyınsha qollanba” (GUM, 1993 y.) hám “Metrologiya boyınsha xalıq aralıq sózlik. Tiykarǵı hám ulıwma túsınıkler hám muwapıq atámalar” (VIM) sıyaqlı xalıq aralıq normativ hújjetlerdi islep shıqqan jeti xalıq aralıq shólkemler tárepinen BIPM direktorı basshılıq etetuǵın “Metrologiyada basshılıq boyınsha birlesken shólkem” (JCGM) payda etilip, joqarıdaǵı hújjetlerge juwapkershilikler júkletildi.
JCGM sheńberinde eki jumısshı topar payda etilgen.
Birinshi jumısshı topar (JCGM-WG1:GUM1) “Ólshew anıqsızlıǵın ańlatıw” Qollanbadan (GUM) paydalanıwǵa kómeklesip, onnan keń paydalanıw boyınsha Qollanbaǵa (GUM) qosımshalar kirgizdi hám basqa hújjetler tayarladı.
Ekinshi jumısshı topar (JCGM-WG2:VIM2) “Metrologiya tiykarǵı hám ulıwma atámalar xalıq aralıq sózlik (VIM)” tiykarǵı wazıypası bolıp, VIM nı kórip shıǵıw hám qollanıwına kómeklesiwden ibárát. JCGM niń processi boyınsha tolıq maǵlıwmattı www.bipm.org saytınan alıw múmkin.
Anıqsızlıq konseptsiyasın keń qollanıla barıwı, tek ǵana metrolog injinerler, pán hám texnikanıń túrli tarmaqlarınıń maman hám alımları, zamanagóy pán hám texnikanıń jetiskenlikleri, ólshewlerdiń anıq bir túrleri, máselen medicinalıq ólshewlerde anıqsızlıqtı bahalaw, nano-ólshewlerde anıqsızlıqtı bahalaw sıyaqlı specifik tereńlestirilgen turmıslıq ámeliy kópǵana sorawlar payda bolıwı menen usı koncepciya da turaqlı ráwishte rawajlanıp, jetilisip barmaqta. Usı ózgertiriw hám qosımshalardı sistemalı úyreniw, analiz qılıw,uluwmalastırıw hám ilmiy tiykarlanǵan xalıq aralıq norma formasında islep shıǵıw hám usınıs qılıwda JCGM xalıq aralıq koordinator (muwapıqlastırıwshi) wazıypasın orınlaw wazıypası júkletilgen.
Házirgi waqıtta JCGM tárepinen “Ólshew maǵlıwmatların bahalaw” nomb menen bir qatar hújjetler seriyasi islep shıǵılǵan, tiykarınan:
̶ JCGM 100:2008 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. “Ólshew anıqsızlıǵın ańlatıw boyınsha qollanba (GUM)";
̶ JCGM 101:2008 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. “Ólshew anıqsızlıǵın ańlatıw boyınsha qollanba” ǵa 1- qosımsha. Monte-Karlo usılın qollanǵan halda bólistiriwlerdi ózgertiriw;
̶ JCGM 102 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. “Ólshew anıqsızlıǵın ańlatıw boyınsha qollanba” ǵa 2- qosımsha. Shıǵıw shamaların erkin sonıń menen modelleri;
̶ JCGM 103 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. “Ólshew anıqsızlıǵın ańlatıw boyınsha qollanba” ǵa 3- qosımsha. Modellestiriw;
̶ JCGM 104 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. “Ólshew anıqsızlıǵın ańlatıw boyınsha qollanba” ǵa kiriw hám birgeliktegi hújjetler;
̶ JCGM 105 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. Túsınk hám tiykarǵı principler;
̶ JCGM 106 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. Muwapıqlıqtı bahalawda ólshewler anıqsızlıǵın áhmiyeti;
̶ JCGM 107 Ólshew maǵlıwmatların bahalaw. Kishi kvadratlar usılın qollaw.
Juwmaq retinde aytıw múmkin, házirgi waqıtta pán hám texnikada ólshewler anıqsızlıǵı fundamental, normativ hám huquqiy tiykarları jetilistirilip, ólshew texnikasında elede keń qollanılıp, rawajlanıp barmaqta.
|
| |
