|
“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”Bog'liq 03 04 2024 Yashil iqtisodiyot sari anjuman materiallari to\'plami“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
16
oʻtishda qishloq xoʻjaligi, uy-joy kommunal xoʻjaligi, energetika, baliqchilik,
oʻrmon xoʻjaligi, sanoat, turizm, transport, chiqindilarni qayta ishlash, suv
resurslarini boshqarish kabi sohalarga investitsion mablagʻlar zarurligini koʻrsatadi.
Shuningdek, zamonaviy sharoitlarda “Yashil iqtisodiyot”ga bosqichma-bosqich
oʻtish maqsadli dasturlar, yoʻl xaritalari va BRIKS mamlakatlari barqaror rivojlanish
tamoyillarini milliy iqtisodiyotga integratsiya qilmoqda (subsidiyalar, subsidiyalar,
imtiyozli kreditlar).
Shunday qilib, barqaror rivojlanish konsepsiyasini amalga oshirish sharoitida
Oʻzbekistonning innovatsion, ekologik rivojlanish modelining asosiy shakllari va
mexanizmlari quyidagilarni taqozo qiladi:
tabiatning alohida elementlarini muhofaza qilishdan umuman ekologik
tizimlarni muhofaza qilishga oʻtish;
inson yashaydigan muhitning optimal parametrlarini kafolatlash;
iqtisodiyot sohalarini “yashil iqtisodiyot” tamoyillari boʻyicha rivojlantirish
mexanizmlari bilan oʻzaro aloqalarni uygʻunlashtirish.
“YASHIL IQTISODIYOT” TIZIMIGA O`TISH ORQALI BARQAROR
O`SISHGA ERISHISH
X.Shennayev, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
“Sugʻurta va pensiya ishi” kafedrasi mudiri
I.Hayitbayeva, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti talabasi
Ma’lumki, “Yashil iqtisodiyot” - ekologik zarar etkazmasdan, atrof-muhitni
buzmasdan barqaror rivojlanishni yoʻlga qoʻyishni maqsad qilishdir. Tabiiyki,
iqtisodiyotni barqaror rivojlanishi har bitta mamlakat uchun muhim ahamiyat kasb
etadi. Lekin, bu rivojlanish atrof-muhitga va boshqa sohalarga zarar keltirmasdan
rivojlanishi maqsadga muvofiq boʻladi. Birlashgan Millatlar tashkiloti atrof muhit
bo`yicha dasturining 2011-yil e’lon qilingan “Yashil iqtisodiyot” hisobotida
ta’kidlanishicha, iqtisodiyot yashil boʻlishi uchun nafaqat samarali, balki adolatli
boʻlishi kerak. Adolatlilik global va mamlakat darajasidagi tenglik oʻlchovlarini tan
olishni, xususan, past uglerodli, resurslarni tejaydigan va ijtimoiy jihatdan qamrab
oluvchi iqtisodiyotga adolatli oʻtishni taʼminlashni nazarda tutadi.
Baʼzi iqtisodchilar “Yashil iqtisodiyot”ni koʻproq tashkil etilgan maktablarning
filiali yoki kichik sohasi sifatida koʻrishadi. Masalan, anʼanaviy er tabiiy kapitalga
umumlashtirilgan mehnat va jismoniy kapital bilan baʼzi umumiy xususiyatlarga ega
boʻlgan klassik iqtisod sifatida qaraladi (chunki daryolar kabi tabiiy kapital aktivlari
toʻgʻridan-toʻgʻri kanallar kabi inson tomonidan yaratilgan aktivlar oʻrnini bosadi.
Milliy iqtisodiyotni jadal rivojlantirish va yuqori oʻsish sur’atlarini ta’minlash
uchun barcha sohalarda “Yashil iqtisodiyot” texnologiyalarini faol joriy etish 2022-
2026-yillarga moʻljallangan Yangi Oʻzbekistonning taraqqiyot strategiyasi
vazifalari doirasidagi maqsadlardan biri. Ushbu maqsadga erishish bir vaqtning
oʻzida “Yashil iqtisodiyot” uchun kadrlar tayyorlash zaruratini ham koʻndalang
qoʻyadi.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Makroiqtisodiy va
hududiy tadqiqotlar instituti ekspertlari tahlili natijasida quyidagi jihatlar e’tirof
|
| |
