|
To‘g ‘ri chiziq bilan aylanayoyining tutashmasi
Pdf ko'rish
|
| bet | 55/237 | | Sana | 11.12.2023 | | Hajmi | 13,35 Mb. | | #116299 |
Bog'liq Chizmachilik.I.Raxmonov. 2016To‘g ‘ri chiziq bilan aylanayoyining tutashmasi.
To‘g ‘ri chiziq bilan
aylana yoyi tutashm asi berilgan chiziqlarga va yoyga tashqi tom oni bilan
(3 .37-shakl, a) yoki ichki tom oni bilan (3.3 7-sh akl,
b)
urinishi m um kin.
Bu tutashm alam i yasash usulini quyidagi m isollarda k o ‘ramiz.
1 -misol.
R adiusi
R,
va m arkazi
О,
da b o ‘lgan aylana ham da undan
tashqaridagi
AB
to ‘g ‘ri chiziq berilgan
R
radiusli yoy bilan o ‘zaro tu-
tashtirilsin (3.37-shakl,
a).
Yechish.
Aylana bilan
AB
to ‘g ‘ri chiziq o ‘rasida
AB
to ‘g ‘ri chiziqqa
R
m asofada parallel qilib to ‘g ‘ri chiziq o ‘tkazam iz. S o ‘ngra aylana radiusi
Rj
ga berilgan
R
radiusini q o ‘sham iz va ulam ing y ig ‘indisi
R+R,
bilan
aylana m arkazi
O,
nuqtadan yoy chizam iz. Bu yoy
R
m asofada o ‘tkazilgan
to ‘g ‘ri chiziq bilan kesishib, tutashm aning m arkazi
О
nuqtani beradi.
Endi
О
nuqtadan
AB
to ‘g ‘ri chiziqqa perpendikular tushiram iz va bu
chiziqlam ing o ‘zaro kesishgan
1
nuqtasini aniqlaym iz. Aylanadagi
2
nuqtani topish uchun
О
va
O,
m arkazlar birlashtiriladi. M arkazlar ch izig ‘i
OO,
aylana bilan kesishib 2 nuqtani beradi. Endi
О
m arkazdan berilgan
R
radius bilan tutashm a yoyini chizam iz va u to ‘g ‘ri chiziqqa
1
nuqtada,
aylanaga 2 nuqtada urinadi.
2 - misol.
R adiusi
R ,,
m arkazi
O,
nuqtada b o 'lg an aylana va undan
tashqarida joylashgan
AB
to ‘g ‘ri chiziq o ‘zaro
R
radius bilan tutashtirilsin
|
| |
