OILADA YOSHLAR IJTIMOIY FAOLLIGINI TARBIYALASHNING MA’NAVIY




Download 4,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet161/170
Sana24.11.2023
Hajmi4,42 Mb.
#104996
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   170
Bog'liq
12827 1 08483D29A1B1ECFE14652BC1F8AE0AB7548A1DDF

OILADA YOSHLAR IJTIMOIY FAOLLIGINI TARBIYALASHNING MA’NAVIY 
ASOSLARI 
D.S.Davronova 
p.f.f.d.,(PhD) 
Bugungi kunda texnogen sivilizatsiya va globallashuv jarayoni talablariga mos ijtimoiy-siyosiy faol 
avlodni tarbiyalash masalasi davlat siyosatining ustuvor masalalaridan biriga aylandi. Darhaqiqat, O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyev tomonidan olg‘a surilgan “2017-2021 yillarda O‘zbekiston 
Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi”da 
ta’kidlanganidek: “Yoshlarga oid davlat siyosatini takomillashtirishda jismonan sog‘lom, ruhan va aqlan 
rivojlangan, mustaqil fikrlaydigan, Vatanga sodiq, qat’iy hayotiy nuqtai nazarga ega yoshlarni tarbiyalash
demokratik islohotlarni chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish jarayonida ularning ijtimoiy 
faolligini oshirish” [1.4/5]. mamlakatni rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi. 
Shu nuqtai nazardan aytish mumkinki, globallashuv, integratsiya jarayonida barcha sohalardagi shiddat 
bilan kechayotgan taraqqiyot insoniyatni ijtimoiy faolligini taqozo etadi. Bu o‘rinda yoshlarning ijtimoiy 
faolligini oshirishga alohida e’tibor berish davr talabidir. Shu bois, ularning iqtidori, iste’dodi, qobiliyati, 
intellektual salohiyati, kreativ va sog‘lom tafakkurini jamiyat talablariga mos rivojlantirishdan davlat va jamiyat 
manfaatdordir.
Xo‘sh ijtimoiy faollikning o‘zi nima? Nima sababdan bugungi kunda yoshlarda ijtimoiy faollikni 
tarbiyalashga davlat ta’lim siyosati darajasida qaralmoqda? – degan haqli savol tug‘iladi. 
Pedagogik adabiyotlar tahlili va lug‘atlarda izohlanishicha “Ijtimoiy faollik-ijtimoiy sub’ektlar (jamiyat, 
tabaqa, guruh va shaxslar)ning ijtimoiy-siyosiy jarayonlardagi ishtirokini, mehnat hamda madaniy-ma’rifiy 
faoliyatining kuchayishi, qonunda belgilab qo‘yilgan huquq va burchlarini to‘liq amalga oshirishga intilishi” 
demakdir. Shuningdek,”ijtimoiy faollik shaxsning jamiyatda o‘z o‘rnini topishi va xulq atvorini ongli ravishda 
boshqarishniing asosiy sharti hisoblanadi” [3;]
Bizning nazarimizda yoshlar ijtimoiy faolligini oshirishda oiladagi ma’naviy muhit, ijtimoiy psixologik 
jarayoni muhim ahamiyat kasb etadi. Fikrimizcha, ijtimoiy faollik-shaxsning jamiyat taraqqiyotini ijtimoiy-
siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy, yaratuvchanlik hamda insonparvarlik siyosati mazmun va mohiyatini ongli ravishda 
bilishi hamda unga kreativ yondoshuv asosida amal qilishi demakdir. Ijtimoiy faollik natijasi shaxs ongi va 
tafakkuri mahsuli sifatida o‘zini amaliy faoliyatda namoyon etadi. Aynan oilada olib borilayotgan tarbiyaviy 


247 
jarayon negizi ham yoshlarning g‘oyaviy –siyosiy, ijtimoiy ongini boyitishga qaratilgan bo‘lishi maqsadga 
muvofiq.
Bugungi kun yoshlarini “o‘tmishning ertaklari” bilan tarbiyalash ancha mushkul, chunki akseleratsiya 
davrida ulg‘ayayotgan bugungi avlod “real voqealarga asoslangan” ma’lumotlarga tayanadi. Shunga javoban biz
oiladanoq yoshlar ijtimoiy faolligini oshirishga jiddiy e’tibor qaratishimiz lozim.
Buning uchun oilada tashkil etilgan ta’lim tarbiya jarayonida qo‘yidagi ustuvor yo‘nalishlarga e’tibor 
qaratish muhim pedagogik ahamiyat kasb etadi:
oilada sog‘lom turmush tarzini tarkib toptirish; 
bolalarga ta’lim berish, ularni tarbiyalash va kamolga yetkazish sifatini oshirish; 
oilalarda sog‘lom ma’naviy-ahloqiy muhitni shakllantirish, bolalarni tarbiyalash uchun munosib shart-
sharoitlar yaratish; 
Tajriba va kuzatishlarimiz asosida shu narsaga amin bo‘ldikki, mazkur ustuvor yo‘nalishlar zamirida 
yoshlar ijtimoiy faolligining to‘rtta tarkibiy komponentlari:
-yoshlarda globallashuv jarayoni talablariga mos ijtimoiy-siyosiy faollikni shakllantirishga;
-umuminsoniy va milliy demokratik qadriyatlarga sodiqlik asosida zamonaviy keng dunyoqarash va 
bag‘rikenglikni rivojlantirishga;
-ma’naviy-ma’rifiy tarbiya negizida yoshlarda mafkuraviy immunitet va milliy o‘zlikni anglashni 
shakllantirishga;
-kreativ tadbirkorlik tafakkurni tarbiyalash zamirida yoshlarda fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishga 
erishiladi.
Xulosa qilib aytganda, oilalarda sog‘lom ma’naviy-ahloqiy muhitni shakllantirish, bolalarni tarbiyalash 
uchun munosib shart-sharoitlar yaratishda jamiyatdagi barcha institutlar ya’ni, oila, ta’lim muassasalari, tegishli 
vazirlik va idoralar,fuqarolik jamiyati institutlari ham faol ishtirok etishlari talab etiladi. 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati 
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi “O‘zbekiston Respublikasini yanada 
rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi PF-4947-son Farmoni. – O‘zbekiston Respublikasi 
Qonun hujjatlari to‘plami, 2017, 6-son, 70-modda 
2.Tillayeva G. Ijtimoiy muhit va yoshlar tarbiyasi. –Toshkent: Falsafa va huquq in-ti, 2009. - 166 b. 
3. Pedagogik atamalar lug‘ati. / O‘zbek, rus, ingliz tillarida/ O.Musurmanova va boshqalar. T.: “TURON 
– IQBOL”, 2019.844

Download 4,42 Mb.
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   170




Download 4,42 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



OILADA YOSHLAR IJTIMOIY FAOLLIGINI TARBIYALASHNING MA’NAVIY

Download 4,42 Mb.
Pdf ko'rish