-rasm N u q t a l i p a y v a n d l a s h d a harorat maydoni

4-rasm

N u q t a l i p a y v a n d l a s h d a harorat maydoni

Furening issiqlik o‘tkazuvchanlik tenglamasi bilan ifodalanadi. Metallning issiqlik sig‘imi va zichligi haroratga bog‘liq bo‘lmasa, bu tenglama quyidagi ko‘rinishni oladi: 5-rasm.

\

Tenglamaning chap qismida birikmaning istalgan nuqtasida haroratning o‘zgarish tezligi, o‘ng qismida detal ichidagi issiqlik o‘tkazuvchanlik bilan issiqlik almashinuvini hisobga oluvchi xususiy hosilalar yig‘indisi berilgan, j 2 r/(cg) qo‘shiluvchi esa detallarning o‘z qarshiligi orqali j zichlikdagi tok o‘tishi bog‘liq bo‘lgan issiqlik manbayi ta’siri hisobiga harorat ko‘tarilishini ifodalaydi. Issiqlik masalasini yechishda bir qiymatlilik shartlari—boshlang‘ich va chegaraviy shartlarni ham hisobiga olmoq lozim. Qarshilik bilan uchma-uch payvandlashda elektr va harorat maydonlari tegish qarshiligi va elektrodlardan chiqib turuvchi detallarning qarshiligi bilan aniqlanadi. Qarshilik bilan uchma-uch payvandlashda tegish qarshiligi qizish vaqtida tez yo‘qoladi, eritib uchma-uch payvandlashda esa butun 4.5-rasm. Uchma-uch payvandlash jarayonida elektr qarshiliklarning o‘zgarishi (quyuq chiziq—qarshilik bilan payvandlash; uzlukli chiziq — eritib payvandlashda). 30 qizish davri mobaynida mavjud bo‘ladi. Elektr va harorat maydonlarining turiga oldindan qizdirish bosqichi, zalvorli detallarni payvandlashda esa sirtqi effekt ham katta ta’sir ko‘rsatadi.