chiqib qoladi. Uni naturadan chizishning iloji yo‘q, chunki u o‘z
nigohini olib qochishi, boshini burishi yoki qiyofasini o‘zgartirishi,
shuningdek, transportdagi vaziyat to ‘g‘ridan to ‘g‘ri naturadan
chizish imkonini bermasligi mumkin va h.k.
Siz o‘z oldingizga qo‘ygan vazifani bajarish uchun boshqa yo‘lni
tanlashga to ‘g‘ri keladi. Buning uchun ko‘rish
qobiliyatini ishga
solasiz: naturani sezdirmay kuzatasiz, o‘rganasiz, o‘zigaxos xusu-
siyatlami (ayniqsa, undagi ajralib turadigan xarakterli belgilarni)
eslab qolishga harakat qilasiz. Yo‘lovchi o‘z bekatida tushib ketdi.
Shunda darhol, hech ham kechiktirmay cho‘ntak albomni olib
(aks holda, xotirangizdan ko‘tarilib ketishi mumkin) o‘sha yo‘lov-
chi holatini qanday eslab qolgan bo‘lsangiz, shundayligicha xomaki
rasmini chizib olasiz.
Bunday misollami ko‘plab keltirish mumkin.
Lekin rassom
ko‘rish xotirasini rivojlantirishi uchun harakatdagi odam, ayniqsa,
o‘z xarakteri va harakatlanishi tezligi har xil bo‘lgan bir gumh
odamlarga qarab, xomaki rasmlar chizishni talab etadi (masalan,
basketbol, futbol, xokkey kabi sport o‘yinlari vaqtida, hayvonot
bog‘idagi jonivorlarga qarab, xomaki
rasmlar chizish foydadan
xoli emas).
Shuni nazarda tutish kerakki, kuzatish natijasida esda qoladi-
gan obrazning sifatiga, uning barqarorligiga ko‘plab sabab va va-
ziyatlar ta’sir qiladi (idrok qilishning takrorlanishi, kuzatish faolligi
va tezligi, shuningdek, zamrat tug‘ilganda ko‘rilgan narsani eslab
qolish qafiyligi). Ayniqsa, qisman biror holatda (yoki sxematik
ko‘rinishda) naturadan qog‘ozga tushirilgan chizgini diqqat bilan
kuzatgan va o‘rganilgan narsa xotirada yaxshi saqlanib qoladi. Ko‘r-
ko‘rona,
hech qanday tahlilsiz, faqat ko‘chirib qo‘ya qolingan
narsa, odatda, xotirada uzoq saqlanmaydi.
