218
Tasmali uzatmaning quvvatni uzatish qiymati 50 kVt gacha, juda ham kam
holatda 1500 kVt gacha bo`ladi. Tasmaning tezligi 5-50 m/s gacha, tezyurar
uzatmalarda 100 m/s gacha yetadi.
Boshqa uzatmalar bilan birga tasmali uzatmani
yuritmaning tezyurar
bosqichida ishlatiladi.
Tasmali uzatmaning klassifikatsiyasi. Tasmaning ko`ndalang kesimi
bo`yicha quyidagilarga bo`linadi:
• yassi tasmali (3.5.6-rasm,
a);
• parchin tasmali (3.5.6-rasm,
b);
• aylana tasmali (3.5.6-rasm,
c);
• poliparchin tasmali (3.5.6-rasm,
d).
Zamonaviy mashinasozlikda va boshqa sohalarda parchin va poliparchin
tasmali uzatmalar kengroq qo`llaniladi (3.5.7-rasm).
3.5.5-rasm. Tasmali uzatma.
d
1
, d
2
–shkivlar diametri;
ω
1
, ω
2
-shkivlarning aylanish burchak tezligi
3.5.6-rasm. Tasmalarning ko`ngdalang kesimi
219
Oddiy tasmali uzatmalar
Tasviri
Belgilanishi
Aylana ko`ndalang kesimli tasma
Tasmaning ko`ndalang kesimi va shkivning
botiqligi bir-biriga to`g`ri
kelgani uchun yaxshi
ilashishni
ta`minlaydi
va
shkivni
enini
kamaytiradi.
Bunday
uzatmalar,
asosan,
miniatyurali
aniq
ishlaydigan
avtomatik
qurilmalarda ishlatiladi (masalan, avtomatik
rostlash sistemalari).
Tasmalar asosan rezinadan
tayyorlanadi.
