O‘ZBEKISTON ZAMINI
4/2019
20
3/2023
Land of Uzbekistan
Земля Узбекистана
TABIIY YAYLOVLAR O‘SIMLIKLARINING MONITORINGINI YURITISH VA UNING
AHAMIYATI
UO‘K:631.1:528.8:004(575.146)(043.3)
Annotatsiya.
Maqolada tabiiy yaylovlar monitoringini yuritish usullari va afzalliklari oʼrganilgan Navoiy viloyati
Konimex tumani “Qizilqum” hududidagi tabiiy yaylov oʼsimliklarining monitoring natijalari orqali asoslab berilgan.
Мониторинг естественных пастушных растений и его значение
Аннотация.
В статье обоснованы методы и преимущества мониторинга естественных пастбищ на осно-
ве результатов мониторинга естественных пастбищных растений в районе «Кызылкум» Конимехского района
Навоийской области.
Monitoring of natural plants and its significance
Abstract.
The article highlights the methods and advantages of monitoring natural pastures based on the results of
monitoring of natural pasture plants in the "Kyzylkum" area of Konimeh district of Navoi region.
O.O‘. Davronov
Q.x.f.f.d.
“O‘zdavyerloyiha” DILI
Kirish.
Dunyo miqyosida yaylovlar
maydoni qariyb 2 mlrd gektar bo‘lib, bu ko‘rsatkich
Yer shari quruqlik qismining 26%
ni tashkil
etadi. Respublikamizdagi yaylovlar maydoni
21 mln 100 ming gektarni tashkil etib, uning
asosiy ulushi cho‘l yaylovlariga to‘g‘ri keladi.
Hozirda ushbu yaylov
yerlari bir qismi turli
darajadagi degradatsiyaga uchragan va holati
yomonlashgan. Shu sababli masofadan zondlash
orqali yaylov yerlarida kechayotgan jarayonlarini
o‘rganish, yaylov yerlari mahsuldorligini oshirish
va ulardan samarali foydalanish bugungi kunning
dolzarb masalalaridan biri hisoblanadi.
Jahonda
masofadan zondlash orqali
yaylov yerlaridagi turli omillar ta’sirida yuzaga
kelayotgan o‘zgarishlarni aniqlashga qaratilgan
ustuvor yo‘nalishlarda ilmiy-amaliy tadqiqot
ishlari olib borilmoqda.
Bu borada yaylov
yerlarining elektron raqamli klassifikatorini
ishlab chiqish va degradatsiyaga uchragan yaylov
yerlari raqamli shartli belgilarini yaratish, cho‘l
yaylov yerlarida o‘simliklar bilan qoplanganligi
darajasini, o‘rtacha hosildorligini aniqlash hamda
yaylov yerlari monitoringini yuqori aniqlikda
yuritishga qaratilgan ilmiy-tadqiqot ishlariga
ham alohida e’tibor qaratilmoqda.
Xususan, O‘zbekiston Respublikasi
Prezidentining 2023-yil 16-fevraldagi “…
Mamlakatimizda
yaylovlarni muhofaza qilish,
ulardan oqilona foydalanishni ta’minlash,
shuningdek, kavrak yetishtirishni yanada
rivojlantirish hamda yaylovlarda resurs tejovchi
texnologiyalarni keng qo‘llash” PF-24-son
Farmonida muhim strategik vazifalar belgilab
berilgan. Shu sababli mamlakatimiz qishloq
xo‘jaligini yanada
rivojlantirishda masofadan
zondlash orqali yaylov yerlari monitoringini
yuritish usulini takomillashtirish muhim
ahamiyat kasb etadi.
Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda,