Sug'urta to ‘lovi sug'urtachi tomonidan sug‘urta
shartnoma-
sida belgilangan muddat davomida sug'urtalanuvchidan sodir
bo'lgan sug‘urta holati haqida barcha kerakli hujjatlami olganidan
keyin tolanadi. Sug‘urta tolovi miqdori sug‘urta poHsida ko‘rsa-
tilgan sug'urta summasidan oshmasligi kerak. Sug'urtachi, agarda
sug‘urtalanuvchi sug‘urta shartnomasi shartlarini tegishh ravishda
bajarmasa, sug‘urta tolovi summasini kamaytirish huquqiga ega.
Sug‘urta tolovi miqdori zarar va e’tiroz
bildimvchi tomondan
qihngan sarf-harajatlar, shuningdek, notarius tomonidan sug‘ur-
tachining yozma ravishdagi roziligi bilan qilingan sarf-harajatlar
miqdori summasi kabi aniqlanadi. Biroq sug‘urta shartnomasi
sug‘urtachining har bir sug‘urta holati va jabr ko‘rgan kishi tomo
nidan bildirilgan e’tiroz bo‘yicha javobgarligi limitinibelgilashi mum
kin. Agarda notariusga nisbatan jinoiy ish qo‘zg‘atilgan bolsa,
sug'urta tolovini tolash haqida masalani hal qilish to‘xtatüadi.
Notariusning bir y o la bir qancha mijozlarining zararini qop-
lashda agarda uning miqdori sug'urtachi javobgarligining
umumiy
limitidan oshsa (sug'urta summasining sug‘urta shartnomasi bo‘-
yicha miqdori), sug‘urta tolovi har bir jabrlanuvchiga yetkazilgan
zarar summasiga nisbatan sug‘urtachi javobgarhgining umumiy
hmitiga mutanosib ravishda tolanadi.
Shuningdek, sug‘urta shartnomasida notarius tomonidan qop-
lanishi lozim bolgan zarar miqdori - franshiza ko‘zda tutilishi
mumkin. Ushbu holatda kompaniya notarius tomonidan fran
shiza miqdorida qoplanishi lozim bolgan summadan oshadigan
zarami qoplash majburiyatini qabul qiladi.
Notarius harakatiga bildirilgan e’tirozlar, shikoyatlar,
ariza-
larni ko‘rib chiqish bilan bog‘liq sud yoki boshqa sarf-xarajatlar,
agarda ushbu sarf-xarajatlar sug‘urtalanuvchi zimmasiga yuklatil-
gan bolsa, sug'urtachi tomonidan sug'urtachi javobgarligi hmiti
doirasida qoplanadi.
Sug'urtalanuvchi sug'urta shartnomasiga amal qilish bekor
qihnganidan keyin sug'urtachi undan sug'urta
shartnomasiga
158
amal qilish davrida sug'urta holati to‘g‘risida e’tiroz (büdirish) olgan
bolsagina, sug‘urta summasini ohsh huquqiga ega bo‘lishi mumkin.
Pul mablag‘lari sug‘urtachining hisobraqamidan sug‘urtalanuvchi
hisobraqamiga o‘tkazilgan kun sug‘urta summasi to la sh kuni
hisoblanadi.
Sug'urtachi quyidagi hoUarda sug‘urta tolovini tolashdan
bosh tortish huquqiga ega: agarda sug‘urtalanuvchi soxta ma’lu
motlar taqdim etgan va ular asosida sug‘urta shartnomasi tuzilgan
bolsa; agarda zarar sug‘urtalanuvchi aybi bilan yetkazilgan bolsa;
agarda zarar sug‘urtachi yoki uning mijozining bevosita g‘arazli
niyati sababU yetkazilgan bolsa; agarda sug‘urtalanuvchi notarial
harakatlam i qonuniy muddatlardan
tashqari amalga oshirgan
b olsa (litsenziyani chaqirib oUsh, litsenziyaning amal qiUsh mud
dati tugashi); agarda sug'urtalanuvchi sug‘urtachining sug‘urta
shartnomasida ko‘zda tutilgan harakatlami amalga oshirishiga rozi
bolm asa yoki boshqacha y o l büan to‘sqinlik qilsa; agarda sug‘ur-
talanuvchi sug‘urtachiga sug‘urta holati sodir bolgani to ‘g‘risida
o‘z vaqtida xabar bermasa.
Agarda sug‘urta tolovi tolanganidan keyin ushbu to lov nota
rius yoki boshqa manfaatdor shaxslar tomtínidan g‘arazli hara
katlar natijasida qalbaki yoliar bilan oUnganligi aniqlansa, to la n
gan mablag‘ning hammasi uni to lagan sug‘urtachiga qaytarüadi.
Sug‘urtachi va sug‘urtalanuvchi o‘rtasida yuzaga keladigan barcha
tortishuvlar muzokaralar y o li bilan, o ‘zaro kehshuvga erishil-
masa, sudda hal etiladi.
%
Download
