• XII. ATLANTIK A O K EANI. G EO G RAFIK 0 ‘RNI. TEK SH IRILISH TARIXI 1. Geografik o‘rni va chegarasi.
  •  ° C gacha, sho'rligi  3 4 % o




    Download 8,32 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet36/189
    Sana16.12.2023
    Hajmi8,32 Mb.
    #120491
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   189
    Bog'liq
    zsnu70eei3bIZoN8cMUU (1)

    6 ° C
    gacha, sho'rligi 
    3 4 % o
    atrofida. Nototopli va oq qonli 
    baliqlar tarqalgan.
    2. 
    Okeandan xo‘jalik maqsadlarida foydalanish. 
    Tinch okean havzasida, ya’ni m ateriktarning Tinch okean 
    sohillarida Yer yuzasidagi aholining yarm i istiqomat 
    qiladi. Tinch okean havzasidagi m am lakatlar katta 
    iqtisodiy salohiyatga ega. Bu yerda boy biologik va 
    m ineral resurslar, yirik qishloq xo'jalik ishlab chiqarishi 
    va sanoat mavjud. Tinch okean orqali m uhim dengiz va 
    havo yoTlari o'tgan. O keanlardan ovlanayotgan baliqlar 
    va dengiz mahsulotining ko‘p qismi Tinch okeanga to‘g‘ri 
    keladi.
    Tinch okeanning shelf qism idan neft va gaz, Gavayi 
    orollari atrofidan esa temir-m arganes rudalari qazib 
    olinadi. D engiz suvidan esa osh tuzi ajratib olinadi.
    XII. ATLANTIK A O K EANI. G EO G RAFIK  
    0 ‘RNI. TEK SH IRILISH TARIXI
    1. 
    Geografik o‘rni va chegarasi. 
    Atlantika okeani 
    kattaligi va chuqurligi jihatidan Tinch okeandan so‘ng 
    ikkinchi o‘rinda turadi.
    A tlantika okeani Shimoliy va Janubiy Am erika, 
    A ntarktida, A frikavaY evrosiyom ateriklaribilano'ralgan. 
    Janubda Tinch va Hind okeanlari bilan, shim olda Shimoliy
    76


    Muz okeani biian tutashgan. Shimoliy Muz okeani bilan 
    chegarasi Gudzon bo‘g‘izi, Baffin dengizining janubiy 
    qismi, Norvegiya dengizining janubiy chegarasi orqali 
    o‘tadi. Tinch okean bilan boMgan chegarasi Olovli Yer 
    orolidagi Gorn burni meridiani bo‘yicha Dreyk bo‘g ‘izi 
    orqali A ntarktika yarim oroli tomon o‘tkazilgan shartli 
    chiziq bo‘yicha o‘tkaziladi. Hind okeani bilan bo‘lgan 
    chegarasi esa A frikaning janubidagi Igna burni m eridian 
    bo'yicha shartli chiziq orqali o'tkaziladi.
    A tlantika okeanining maydoni ushbu chegarada 91,6 
    mln. km 2ni tashkil qiladi. Eng chuqur joyi - 8742 m.
    Asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat. Shimoldan 
    janubga 16 ming km ga cho'zilgan; shim oliy va janubiy 
    qism lari keng. M arkaziy (ekvatorial) qismi tor (2900 km). 
    Shimoliy qismi kuchli, janubiy qismi kam parchalangan; 
    o'rta okean suvosti tizmasi yaxshi ifodalangan; oqim- 
    larning ko‘p qismi meridional yo'nalishga ega; boshqa 
    okeanlarga nisbatan transport m aqsadlarida ko‘proq 
    foydalaniladi. B uyuk geografik kashfiyotlar davrida 
    asosiy suv yo‘li bo’lgan; aysberglar va suzib yuruvchi 
    m uzlar ko‘p; biologik mahsuldorligi yuqori.

    Download 8,32 Mb.
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   189




    Download 8,32 Mb.
    Pdf ko'rish