II. G EO G R A FIK X A R IT A L A R VA ULAR

Download 8,32 Mb. Pdf ko'rish
bet	6/189
Sana	16.12.2023
Hajmi	8,32 Mb.
	#120491

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 189

Bog'liq
zsnu70eei3bIZoN8cMUU (1)

2.1. Tarx (plan), xarita, aerosurat, kosmosurat
2.2. Masshtab (o‘lchov), proyeksiya (andoza)

II. G EO G R A FIK X A R IT A L A R VA ULAR
BILAN ISHLASH
Kartografiya
fani xaritalarni tuzish va ulardan
foydalanish usullarini o‘rganadi. Geografik xaritaiarda
turli-tuman voqea va hodisalar tasvirlangani uchun ular
juda xilma-xil bo'ladi. Geografik xaritalarni yaxshi
tushunish va ular bilan ishlay olish uchun tarx
(plan),
xarita, aerosurat
va kosmosurat
tushunchalarining
mazmunini puxta bilib olish kerak.
2.1. Tarx (plan), xarita, aerosurat,
kosmosurat
Tarx (plan)
— joyning yirik masshtabda (o'lchovda)
(1:50000 va undan kattaroq) tuzilgan chizmasidir. Tarxda
maydoni uncha katta bo'lmagan kichik-kichik joylar
tasvirlanadi.
Xarita
— Yerning va boshqa sayyoralar yuzasining
kichraytirilib va umumlashtirilib shartli belgilar bilan
tekis yuzaga tushirilgan tasviri. Xaritaiarda tabiiy va
iqtisodiy-ijtimoiy voqea va hodisalar tasvirlanadi. Ular,
asosan, dalada olib boriladigan ilmiy kuzatishlar nati
jasida, xaritaviy ma’lumotlar, aerokosmik suratlar, ilmiy
va statistik ma’lumotlar asosida tuziladi.
Aerosurat
—
Yer yuzasining yoki uning bir qismining
samolyot va boshqa asboblar yordamida olingan tasviri.
Aerosuratlar orqali joyning tuzilishi, relyefi, o'simlik
13

va tuproq qoplami, yo'llar, qishloqlar, shaharlar va
korxonalarning joylashishi aniqlanadi.
Kosmosurat
— Yerning va boshqa sayyoralarning
kosmik kemalar yordamida olingan tasviri. Ular fanning
va xalq xo‘jaligining turli sohalarida keng qo'llaniladi.
Kosmosuratlar yordamida Yerning tabiiy boyliklari,
okeanlar va atmosfera o‘rganiladi.
2.2. Masshtab (o‘lchov), proyeksiya (andoza),

Download 8,32 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 189

Download 8,32 Mb.

Pdf ko'rish