3. Organik dunyosi.
O rganik dunyosi kam bag‘a! va
o'ziga xos. Yuqori darajadagi
endemikligi bilan Yangi
Zelandiya va Gvineya orollari ajralib turadi. Juda ko'p
orollar doimiy yashil o'rm onlar yoki savannalar bilan
qoplangan. D araxtlardan
kokos palmasi, kauchukli
daraxt, banan, non
va
qovun daraxti
o'sadi. Yangi
Zelandiyada daraxtsim on
paporotniklar, kauri, qarag'ay,
karam daraxti
o'sadi. Yangi Zelandiya
zig'iri
va boshqa
endemik o'sim liklar turlari mavjud.
Hayvonot dunyosi ham o'ziga xos. Dunyodagi
eng katta tovuqlardan biri moa tovug'i (bo'yi 3 m ga
yetadi), uch ko'zli kaltakesak,yovvoyi mushuk,
quyon
shular jum lasidandir. Bu yerda quruqlikda yashovchi
hayvon)ardan sutem izuvchilar va yirtqich hayvonlar
yo'q, sudralib yuruvchilardan zaharli ilonlar uchramaydi.
D engiz qushlari nihoyatda ko'p, ayniqsa qirg'oqlarda.
4. Orollar tabiati.
O rollarning
kelib chiqishi,
geologik tuzilishi, relyefi va iqlim ining xilm a-xil bo'lishi
tufayli turli tabiiy sharoitlar vujudga kelgan.
M aterikda iqlimi, tuprog'i va o'sim ligi bilan ajralib
turadigan baland tog'lar, harakatdagi vulqonlar va sernam
pasttekisliklar mavjud. Yangi Zelandiya orollari geyzerlar,
endem ik o'sim liklar va hayvonlari bilan mashhur. Atoll
orollarining tabiati ju d a oddiy. Yuzasi past (4— 5 m),
yassi, butalar yoki daraxtlar keng tarqalgan.
U larning
tabiati okean bilan chambarchas bog'langan. Bu yerlarda
suvda va quruqlikda yashaydigan hayvonlar ko'p (qisqich-
123
baqalar). Atollar dengiz qushlarining m anzilgohlaridir.
Okeaniya aholisi dehqonchilikda
kokos palmasi, banan,
какао, kofe
yetishtirish bilan shug'ullanadi.
Inson tomonidan orollarga
keltirilgan kalamushlar,
m ushuklar qushlarni qirib yuborm oqda, echki va quyonlar
ko'p orollarda o'sim lik qoplam ining yo'q bo'lishiga va
tuproqlarning yuvilishiga sabab bo'lm oqda.
5.
