G 'arbiy Avstraliya qirg'oqlaridan o'tadigan sovuq
dengiz oqimi ta’sirida yog'in miqdori juda kam. Shuning
uchun bu yerda cho'l landshaftlari hosil bo'lgan.
Yozda (dekabr, yanvar, fevral) m aterik kuchli isiydi.
M aterikning katta qismida harorat +30° dan yuqori.
Sharqiy qirg'oqlarda harorat +25° С atrofida, Tasmaniya-
da esa 15°C. Yozda m aterikning m arkazida past bosim
oblasti vujudga keladi. Shuning uchun shim oli-g'arbdan
ekvatorial nam havo massalari oqib kela boshlaydi va
m aterikning shimoli-sharqiy qism larida yog'in miqdori
1000 mm dan oshadi. Avstraliyaning
janubiy qismlari
janubi-sharqiy shamollar ta’sirida bo'lganligi sababli
ushbu hududlarda yog'inlar yog'maydi.
Qishda (iyun, iyul, avgust) m aterik soviydi. Shimolda
o'rtacha harorat 5— 6°C gacha pasayadi. Shimoliy
qirg'oqlarda harorat 20°C, m arkaziy hududlarda 15°C,
qolgan joylarda 10° C, tog'larda esa 5°C bo'ladi.
Avstraliyada yog'inlar, asosan, yom g'ir sifatida
yog'adi. M arkaziy havza rayonida yog'in miqdori 120
mm dan kam, m arkazdagi cho'llarda 120— 250 mm.
Sharqiy Avstraliyaning tog'oldi
rayonlari va Janubiy
Avstraliyada 250— 500 mm gacha yom g'ir yog'adi.
Sharqiy Avstraliyaning tog'larida, K arpentariya qo'ltig'i
atrofida 500— 1000 mm, qirg'oqbo'yi tekisliklarida
1000— 2000 mm yog'in yog'adi.
Avstraliyada
ekvatorial, tropik, subtropik
va
mo'tadil
iqlim m intaqalari shakllangan. Subekvatorial mintaqa
m aterikning shimoliy qismini egallagan. Bu yerda
116
musson iqlimi shakllangan.
Tropik iqlim mintaqasi
Avstraliyaning juda katta hududini egallaydi. M azkur
mintaqada ikkita iqlim turi shakllangan:
nam
va
quruq
tropik iqlim.
Nam tropik iqlim m aterikning sharqiy
qismida, okeandan keladigan nam havo m assalari ta’sirida
shakllangan. M azkur havo m assalari Sharqiy Avstraliya
tog'larining Tinch okean qirg'oqlariga m o'l yog'in olib
keladi. M aterikning markaziy va g'arbida
quruq tropik
iqlim hosil bo'lgan. Harorat yozda +30°C, qishda -10,
-15°C , yog'inlar miqdori 250— 300 mm. M aterikning
janubiy qismi subtropik iqlim mintaqasida joylashgan va
quyidagi iqlim turlari hosil bo'lgan.
Nam subtropik iqlim.
M aterikning janubi-sharqida shakllangan. Yog'inlar yil
davomida yog'adi, harorat yozda +22°C, qishda +6°C;
quruq subtropik iqlim Avstraliya qirg'oqlarini o'z ichiga
oladi, yog'inlar kam , haroratlar farqi katta.O W a
dengiz
iqlimi
m aterikning janubi-g'arbiy qism ini o'z ichiga oladi.
Yog'inlar kuz va qishda yog'adi, yoz quruq va issiq, yillik
yog'in miqdori 600 mm. M o'tadil
iqlim m intaqasida
Tasmaniya oroli joylashgan. G 'arbiy shamollar hukm ron,
qish iliq, yoz salqin. Avstraliyada qish - iyun, iyul, avgust
oylarida; bahor - sentabr, oktabr, noyabr oylarida; yoz -
dekabr, yanvar, fevral oylarida bo'ladi.
