|
1-mustaqil ishi mavzu: Bipolyar tranzistorda yig‘ilgan elektron kalit sxemasini tadqiq etish
|
| bet | 1/10 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 0,84 Mb. | | #251855 |
Bog'liq To‘ranov Dostonbek
OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Elektronika va radiotexnika kafedrasi
Sxemalar va elektronika 2 fanidan
1-MUSTAQIL ISHI
Mavzu: Bipolyar tranzistorda yig‘ilgan elektron kalit sxemasini tadqiq etish
Guruh: 030-22-guruh
Bajardi: To‘ranov Dostonbek
Tekshirdi: A.X. Abdullayev
Toshkent-2024
Mavzu: Bipolyar tranzistorda yig‘ilgan elektron kalit sxemasini tadqiq etish
Ishning maqsadi:
1. Bipolyar tranzistordagi elektron kalitlarning ishlash prinsipi, asosiy
xususiyatlari va parametrlarini o‘rganish.
2. BT-da tranzistor kalitining muhandislik hisobini bajarish.
Berilgan ma’lumotlar:
-
Variant
raqami
|
Manba kuchlanishi
|
Yuklama
qarshilik
|
Kollektor
qarshiligi
|
|
|
|
|
14
|
10
|
1200
|
230
|
1. BT-da tranzistor kalitining parametrlarini hisoblash.
B ipolyar tranzistorda yig‘ilgan elektron kalit sxemasini tadqiq etish uchun dastlab tranzistor kalitining parametrlarini hisoblab olish kerak bo‘ladi. Buning uchun quyidagi 1-rasmda kremniyli BT ning UE ulanish sxemasi elektron kalitning prinspial sxemasi keltirilgan.
1- rasm. Kremniyli BT ning UE elektron kalit sxemasi: a) prinspial
sxema; b) ekvivalent sxema
Ishni quyidagi tartibda bajarishdan boshlaymiz:
1.1. Dastlab tranzistor turini tanlaymiz.
1.2. Kollektor tokini hisoblaymiz, bunda quyidagi formula orqali hisoblab
topiladi:
Bu yerda:
– kuchlanish manbai;
– bipolyar tranzistorning to‘yinish kuchlanishi (odatda 0,2 dan 0,8V
gacha, lekin u turli xil tranzistorlar uchun farq qilishi mumkin), bizning variantda qiymati – 0,4V qilib olingan;
– Kollektor qarshiligi
Shunday qilib barcha variant bo‘yicha berilgan qiymatlardan foydalanib
kollektor tokini (1.1) formula yordamida hisoblaymiz:
Amalda, ishonchlilik ta’minlash kerakligi sababli, elementlar qiymatlari o‘zgarishi har doim ortig‘i bilan tanlanishi kerak. Hosil bo‘lgan kollektor tok qiymatini hamda boshqa qiymatlar Koeffitsientni 1,5 qilib olamiz
Shunday qilib, tranzistor qabul qilinadigan kollektor toki kamida ga teng bo‘lishi va maksimal kollektor-emitter kuchlanishi esa ga teng yoki undan yuqori qiymatga ega bo‘lishi kerak.
Berilgan parametrlarga ko‘ra, BC547A tranzistori mos keladi, hamda uning qiymatlari quyidagicha: .
BC547A bipolyar tranzistorining texnik xarakteristikasini quyidagi havola orqali topishingiz mumkin:
(https://www.radiolibrary.ru/reference/transistor-imp/bc547a.html)
1.3. BC547A bipolyar tranzistorining texnik xarakteristikasi (Hisoblangan qiymatlarga mos keladigan tanlab olingan tranzistor turi uchun texnik parametrlari beriladi)
Tuzilishi - n-p-n
Kollektor-emitter kuchlanishi: 45 V
Kollektor-baza kuchlanishi: 50 V
Emitter-baza kuchlanishi: 6 V
Kollektor toki: 0,1 A
Kollektor quvvatining ajralishi, ko'pi bilan 0,5 Vt
Tranzistorning tok bo’yicha kuchaytirish koeffitsienti (hfe): 110 dan 220
gacha
O‘tish tokining chegaraviy chastotasi: 150 MGz
Korpus: TO-92
1.4. Ekvivalent kalit sxemasining parametrlarini hisoblaymiz:
– Ekvivalent manba kuchlanishi:
– Ekvivalent kollektor qarshiligi:
– tranzistor baza qarshiligi:
Bipolyar tranzistorning baza qarshiligi ni toppish uchun tranzistor kirish va chiqish xarakteristikalarini o‘lchab aniqlashimiz lozim. Hamda kirish xarakteristikasidan – parametrni aniqlab topamiz. Shuning uchun tranzistor kirish va chiqish xarakteristikalarini o‘lchaymiz.
|
| |
