2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Download 7.59 Mb. Pdf ko'rish
bet	252/286
Sana	28.02.2023
Hajmi	7.59 Mb.
	#43838

1 ... 248 249 250 251 252 253 254 255 ... 286

Bog'liq
1.Osimlikshunoslik darslik
individual loyiha 1, ma\'naviyatshunoslik fanidan mustaqil ishi, 24,25-20 ТМО, Bo\'sh o`zlashtiruvchi

Sistematikasi .
Yetishtirish texnologiyasi. O„tmishdosh.
Hosilni yig„ish.
QORA ZIRA. Ahamiyati
Biologiyasi.

ARPABODIYON. Ahamiyati. Mevasida 1,5-3,5% efir moyi bo„ladi,
tarkibida 80% gacha atsetol spirti bo„ladi. Moyi tabobatda, liker, spirt va
qandolatchilik sanoatida ishlatiladi. Urug„ida 16-20% texnik moyi ham bo„ladi, u
sovun qaynatishda qo„llanadi. Kunjarasi yuqori to„yimli ozuqa hisoblanadi.
Arpabodiyon asal beruvchi o„simlik.
Sistematikasi. Arpabodiyon (anis) soyabonguldoshlar Apiaceae oilasiga,
Anisum vulgare Caertn avlodi va turiga mansub bo„lgan bir yillik o„simlik.
Arpabodiyon keng tarqalgan o„simlik, 1000 ta mevasining vazni 3,5-4,0 g
bo„ladi. O„sish davri 120-130 kun, hosildorligi-bir gektardan 0,5-1,5 t urug„
olingan.
Yetishtirish texnologiyasi. O„tmishdosh. O„sish sharoitiga talabchan, tuproq
toza va unumdor bo„lishi kerak. Arpabodiyon uchun o„tmishdosh: toza va band
shudgor, bir yillik o„tlar, silosbop ekinlar, don ekinlari.
Ekish. Erta bahorda yoppasiga qatorlab yoki keng qatorlab (45, 60 sm)
ekiladi. Yoppasiga qatorlab ekilganda gektariga 5 mln. dona urug„ ekiladi, keng
qatorlab ekilganda 2,5-3,0 ml. n dona ekiladi. Albatta o„toq qilinadi, bunda
kashnich aralashgan bo„lsa, u ham yo„q qilinadi.
Hosilni yig„ish. Arpabodiyon bir tekisda yetilmaydi. Gulto„plamining o„rta
qismidagi mevalari yetilganda hosil yig„iladi. Saqlanadigan urug„ namligi 12% dan
yuqori bo„lmasligi talab qilinadi.

366
QORA ZIRA. Ahamiyati. Mevaning tarkibida 4-7% moy bo„ladi. Uning
tarkibiga uglevod kiradi, u liker ishlab chiqarishda va parfyumeriyada qo„llanadi.
Bundan tashqari urugida 14-16% texnik moy bo„ladi. Urug„i ziravor sifatida
konserva ishlab chiqarishda va non yopishda qo„llanadi. Yaxshi asal beruvchi
o„simlik.
Sistematikasi. Qora zira soyabonguldoshlar Apiaceae oilasiga, Carum carvi
L. avlodiga mansub ikki yillik o„simlikdir. Birinchi yili o„q ildizi va barg dastasi
rivojlanadi, ikkinchi yili meva hosil qiladi. Gul to„plami soyabon, mevasida 2 ta
urug„ bo„ladi, 1000 ta mevasining vazni 2,3-2,5 g, mevaning tarkibida 4-7% moy
bo„ladi.
Biologiyasi. Issiqlikka talabchan emas, sovuqqa chidamli. Birinchi yili barg
dastasi davrida qishlaydi, Namsevar va yorug„sevar o„simlik.

Download 7.59 Mb.

1 ... 248 249 250 251 252 253 254 255 ... 286

Download 7.59 Mb.

Pdf ko'rish