|
2 Tabiiy fan Darslik (6 sinf). indd
Pdf ko'rish
|
| bet | 81/132 | | Sana | 09.12.2023 | | Hajmi | 18,41 Mb. | | #114589 |
Bog'liq 2 Tabiiy fan Darslik (6 sinf). inddTroposfera
Stratosfera
Mezosfera
Termosfera
Ekzosfera
10 000 km
Troposfera –
(yunoncha tro-
pos – “aylanmoq”, “o‘zgarmoq”) at-
mosferaning quyi qatlami. O‘rtacha
qalinligi 10–11 km, qutblar ustida
8–9 km, ekvatorda esa 18 km ga-
cha. Havodagi barcha suv bug‘lari
shu qatlamda bo‘lib, bulutlar pay-
do bo‘ladi, yog‘inlar yog‘adi, tirik
mavjudotlar yashaydi. Ushbu qatlam-
da yuqoriga ko‘tarilgan sari har
1000 m balandlikda harorat o‘rtacha
6 °C pasayadi.
Stratosfera (yunoncha stratum –
“qatlam”) – troposferadan yuqorida
joylashgan qatlam. Yuqori chegarasi
40–50 km balandlikda. Stratosfera-
ning quyi qismida harorat – 45 °C dan
– 75 °C gacha pasayadi. Lekin yuqo-
riga ko‘tarilgan sari havo isib, +10 °C
gacha ko‘tariladi.
Mezosfera, termosfera va ekzos-
fera (yunoncha mesos – “o‘rta”,
therme – “issiq”, ekzos – “tashqi”)
atmosferaning
yuqori
qatlamlari.
Bu qatlamlarda havo juda siyrak va
koinotdan keladigan nurlar ta’sirida
elektr tokini yaxshi o‘tkazadi ham-
da Qutb yog‘dulari, “yulduz uchishi”
hodisalari ro‘y beradi.
Atmosfera qatlamlari maketini yasash
Bizga kerak
Ishni bajarish tartibi
▸
karton qog‘oz
▸
yelim
▸
bo‘yoqlar
▸
mo‘yqalam
▸
qaychi
▸
chizg‘ich
1.
A4 o‘lchamdagi oq qog‘oz oling va unga Yer sharini chizing.
2.
Atmosfera qatlamlarini rasmda ko‘rsatilgandek ketma-ketlikda joylash-
tiring.
3.
Atmosfera qatlamlari balandligini va haroratini yozing.
4.
Atmosfera qatlamlarida qanday hodisalar ro‘y berishini tasvirlang.
5.
Guruhlarda muhokama qiling.
1. Atmosferani ifl oslantiruvchi omillarga nimalar kiradi?
2. Atmosferada boshqa qobiq elementlarini uchratish mumkinmi?
|
| |
