|
, № 1 “Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Pdf ko'rish
|
bet | 212/347 | Sana | 10.01.2024 | Hajmi | 6,23 Mb. | | #133952 |
Bog'liq pedagogik mahorat 2022 12022, № 1 “Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal
151
Theme: ______________
ADVANTAGES
DISADVANTAGES
CONCLUSION
Ta’kidlab oʻtish joizki, lingvodidaktikada boʻlajak mutaxassis kadrlarni chet tilida kasbiy faoliyatga
yoʻnaltirilgan kommunikativ madaniyatini rivojlantirishda integratsiyani hisobga olish juda muhim
hisoblanadi. Ilm-fan taraqqiyotining zamonaviy bosqichi fanlararo aloqalar ta’siri bilan tavsiflanadi. Oʻquv
fanlari oʻrtasidagi integratsiya, avvalambor, boʻlajak mutaxassis kadrlarning kasbiy faoliyatiga yoʻnaltirilgan
rolini belgilovchi boʻlib, ilm-fan va texnika oʻrtasidagi bogʻliqlikning mavjudligini aks ettiradi.
Texnika OTMlari energetika yoʻnalishlarida ingliz tilini oʻqitish mazmunini belgilash, fanlararo
aloqalarni hisobga olish, boʻlajak mutaxassis kadrlarning kelajakda kasbiy faoliyatiga yoʻnaltirilgan turli
fanlardan olgan bilimlarini foydalana olishi muhim ahamiyat kasb etadi. Ya’ni, chet tilini oʻrganish
jarayonida boʻlajak mutaxassislar oʻz mutaxassisliklari boʻyicha chuqur bilimga ega boʻlishi lozim. Shu
asnoda ular oʻz kommunikativ madaniyatini va kasbiy mahoratini rivojlantirib boradi. Boʻlajak kadrlarning
ish faoliyati sharoitlariga tez moslashishi uchun oʻquv dasturlarda asosiy sanoat korxonalarning maqsad va
vazifalari hisobga olinishi kerak [6, 146].
Muhokamalar va natijalar. Yuqoridagi fikrlar asosida tavsiya etilayotgan innovatsion metodni taklif
qilmoqchimiz. Developing of communicative culture technology (DCCT) metodini darslarni tashkil qilishda
samarali deb hisoblaymiz. Energetika yoʻnalishida ta’lim oluvchi boʻlajak mutaxassis kadrlarning kasbiy
faoliyatidan kelib chiqqan holda, ingliz tilini oʻrgatish jarayonida “Developing of communicative culture
technology” (“Kommunikativ madaniyat texnologiyasini rivojlantirish”) metodikasini qoʻllash talabalarning
qiziqishlari, istaklari va ularning ehtiyojlariga asoslanadi.
(DCCT) tavsifi: bu kommunikativ madaniyat texnologiyasini rivojlantirish metodi boʻlib, koʻp
tarmoqli, muammoli mavzularni mumkin qadar qisqa vaqtda sifatli va tizimli oʻzlashtirishga qaratilgan.
Metodni qoʻllash texnologiyasining mohiyati shundan iboratki, bunda boʻlajak oliy ma’lumotli mutaxassis
kadrlarning kasbiy faoliyatiga yoʻnaltirilgan ingliz tilida kommunikativ madaniyatini rivojlantirishning turli
yoʻnalishlari boʻyicha innovatsion axborotga ega boʻladi. Ayni paytda ularning alohida elementlari
muhokama etiladi. Masalan, ijobiy va salbiy tomonlari, afzallik va kamchiliklari belgilanib, guruhning
jamoaviy muzokarasi mobaynidagi fikrlari asosida qaror qabul qilinadi. Bu esa boʻlajak oliy ma’lumotli
mutaxassis kadrlarning kasbiy faoliyatiga yoʻnaltirilgan ingliz tilida kommunikativ madaniyatini
rivojlantirishda muhim omil boʻlib xizmat qiladi.
(DCCT) maqsadi: talabalarni kasbiy faoliyatiga yoʻnaltirilgan ingliz tilida erkin, mustaqil, tanqidiy
fikrlashga, jamoa boʻlib ishlashga, izlanishga, fikrlarni jamlab taqqoslash yordamida mavzudan kelib
chiqqan holda, oʻquv muammosining yechimini topishga, kerakli xulosa yoki qaror qabul qilishga, jamoaga
oʻz fikri bilan ta’sir etishga, uni ma’qullashga, shuningdek, berilgan muammoni yechish hamda mavzuga
umumiy tushuncha berishda oʻtilgan mavzulardan egallagan bilimlarni qoʻllay olishga oʻrgatish.
(DCCT) qoʻllash texnologiyasi: amaliy mashgʻulotlarda yoki kichik guruhlarga ajratilgan tartibda
oʻtkazish, shuningdek, mustaqil vazifalar berishda ham qoʻllash mumkin.
(DCCT)ni oʻtkazish tartibi:
• pedagog talabalarni soniga qarab 3-5 kishidan iborat kichik guruhlarga ajratadi;
• oʻqituvchi talabalarni mashgʻulotning maqsadi va oʻtkazilish
tartibi bilan tanishtiradi va har bir kichik guruhga qogʻozning yuqori
qismida yozuvi boʻlgan, ya’ni asosiy muammo undan ajratilgan
oʻquv muammolari va ularni yechish yoʻllari, xulosa yozma bayon
qilinadigan varaqlarni tarqatadi;
• har bir guruh a’zolari oʻzlariga tushgan varaqlardagi
muammolarning afzalligi va kamchiliklarini aniqlab, oʻz fikrlarini
yozma bayon etadilar. Yozma bayon etilgan fikrlar asosida ushbu
muammo yechimini topib, optimal variant sifatida umumiy xulosa
chiqaradilar;
• kichik guruh a’zolaridan biri tayyorlangan materialni jamoa
nomidan taqdimot qiladi. Guruhning yozma bayon etgan fikrlarini oʻqib eshittiradi, lekin xulosa qismi bilan
tanishtirmaydi;
• oʻqituvchi boshqa kichik guruhlardan taqdim etgan guruhning xulosasini soʻrab, ularning fikrini
aniqlaydi, guruhlar fikridan soʻng taqdim etgan guruh oʻz xulosasi bilan tanishtiradi;
• pedagog guruhlar tomonidan berilgan fikrlarga yoki xulosalarga izoh berib, ularni baholaydi, soʻngra
mashgʻulotni yakunlaydi;
Javoblarga koʻra, oʻqituvchi mavzu boʻyicha talabalarning bilim darajasi qanchalik oʻzgarganligini va
ularning bu metod boʻyicha ishlash istagi qanday ekanligini bilib olishi mumkin. Vaqt oʻtishi bilan talabalar
ushbu mavzu boʻyicha har qanday yangi savollarni qoʻshishlari mumkin. Aynan shu jarayonda ingliz tili
oʻqituvchisi talabalarning javoblariga binoan ularning yozma nutqini (writing), gaplarning grammatik
tuzilishini va iboralarning toʻgʻriligini, shuningdek, soʻzlardan oʻrinli foydalanganligini tekshiradi.
Xulosa. Koʻrinib turibdiki, DCCT metodi nafaqat oʻqish koʻnikmalarini, balki boʻlajak mutaxassis
https://buxdu.uz
|
| |