2. Reproduktiv uslub
– ta’lim beruvchi savoli yoki topshirig’i asosida
o‘rganilayotgan materialni ta’lim oluvchilar qayta ishlaydilar. U bilan ular ta’lim
beruvchi bayoni orqali yoki kitob, o‘quv qo‘llanma yordamiga tayanadilar.
3. Muammoli bayon uslubi
– ta’lim beruvchi muammo tanlaydi, o‘zi echadi
lekin bunda uning echimi yo‘l ko‘rsatadi. Biroq ziddiyatlarni ta’lim oluvchilarga
tushunarli qilib beradi. Echish yo‘lidagi harakatlarni ya’ni qanday fikr yuritishni
ochib beradi. Bu uslubni vazifasi shundan iboratki ta’lim beruvchi ilmiy bilish
namunalarini muammoni ilmiy echishni “bilim embriologiyasi”ni ko‘rsatadi.
4. Evristik uslub
ijodiy faoliyatni bo‘laklab o‘zlashtirish malakasi muammoli
topshiriqlarni echishni alohida bosqichlarini egallash ta’lim oluvchilarni butun
masalani echishga o‘rgatish uchun, ularni har bir echim bosqichlarini mustaqil
bajarishga o‘qitish zarur bo‘ladi.
Birinchi
holatda – muammoni ko‘rish, hujjatlarga tasvirlangan isbot yoki
hodisaga rasmga savollar qo‘yishni taklif qilish,
ikkinchi
holatda – isbot qilish,
uchinchidan
ko‘rsatilayotgan dalillardan xulosalar chiqarish,
to‘rtinchidan
tahlillarni aytib berish,
beshinchidan
echimni tekshirish rejasini tuzish.
2.
Tadqiqiy uslub
ijodiy faoliyatning asosiy o‘qitish uslubi bo‘lib
hisoblanadi.
Bu uslub, uning oddiy variantlarida ham muammoli masalani to‘liq echishda
uning kerakli bosqichlaridan mustaqil o‘tishda ta’lim oluvchidan maxsus
tayyorgarlikni talab etadi.
Mashg’ulotlarni tashkil etish shakllari
— frontal, individual va guruhiy yoki
boshqacha sinflashtirishda ma’ruza, suhbat, so‘rov, sayohat, laboratoriya ishi,
praktikum, seminar va sh.k. lardan iborat bo‘lishi mumkin.
Psixologiya sohasida erishilgan yutuqlar turli yoshlardagi sinflarda
mashg’ulotlarni tashkil etishda hisobga olinadi. «EHM bilan tanishuv» yoki
«Grafik muharrirni o‘rganish» kabi bir mavzu bo‘yicha mashg’ulotlar quyi, o‘rta
va yuqori stinflarda turlicha tashkil etiladi. Nafaqat vazifalar, balki
mashg’ulotlarni o‘tkazish shakli, o‘qituvchining darsdagi o‘zini tutishi ham
turlicha bo‘ladi.
Informatika o‘qitish uslubiyotini ixtiyoriy fan bilan aloqasini o‘rnatish
mumkin.
Informatikani o‘qitish zamonaviy darajada turli ilmiy bilim sohalaridagi
ma’lumotlarga asoslanadi: biologiya (odam, boshqa tirik organizm kabi biologik
o‘zini-o‘zi boshqariladigan tizimlar), tarix va jamiyatshunoslik (jamoat ijtimoiy
tizimlari), o‘zbek tili (grammatika, sintaksis, semantika va boshq.), mantiq
(fikrlash, formal amallar, rost, yolg’on), matematika (son, o‘zgaruvchilar,
funktsiyalar, to‘plamlar, beligilar, amallar), psixologiya (qabul qilish, fikrlash,
kommunikatsiya).
Informatikaga o‘qitishda
falsafani
(dunyoning tizimli-axborot tasvirini
o‘rganishda dunyoqarashli yondashuv),
filologiyaning
(matn muharrirlarni
o‘rganish, sun’iy intellekt tizimlari),
matematika
va
fizika
ning (kompyuterli
modellashtirish),
naqqoshlik va grafika
ning (grafik muharrirlarni, multimedia
tizimlari) va hokazolarning muammolariga mo‘ljallanishi zarur.
Shunday qilib informatika o‘qituvchisi o‘z bilimini doimiy ravishda to‘latib
boradigan keng irodali odam bo‘lishi lozim.
|
