— M en ham har qanday yigitga y o ‘q deyavermayman.
* * *
Yigit sevgan qizining otasiga murojaat qildi.
— Sizga jiddiy masalada murojaat qilaman: qizingizning
menga tegishiga rozilik berasizmi?
— Yaxshi yigit, siz ichasizmi?
— Rahmat! Lekin, keling aw al ishni bitiraylik.
* * *
— 0 ‘zim ni qo‘ygani joy topolmayapman. Erim ishdan
sira bunaqa kech qaytmas edi. Birontasi bilan ilakishib
qoldimikin-a?
— Q o‘ysang-chi, darrov yom on xayolga borasan-a! Balki
uni mashina urib ketgandir.
VI b o b
Nikoh oldi omillari va ularning nikoh
mustahkamligiga ta’sin
A w a l gfchtin qiyshiq qo ‘yarkan m e ’mor
Yulduzga yetsa ham
qular bu devor.
(M. B e d i I).
Oila deb atalmish muqaddas makon, «oila qasri»ning
mustahkamligi shu qasrning poydevori bo‘lmish nikoh
oldi omillari xususiyatlariga, ularning qay darajada
to ‘g‘ri va mustahkam qo'yilishiga bog‘liq. Agar shu poy-
devor yetuk, mustahkam bo‘lsa, uning ustida qurilgan
imorat ham ko‘rkam, yorug1, unda istiqomat qiluvchi-
larga qulaylik, xotirjamlik, tinchlik, huzur-halovat
bag'ishlaydigan bo'ladi.
Hech bir devor yoki uy poydevorsiz bo'lmaganidek,
Sizning qurajak oilangizning ham o'ziga xos poydevor-
lari bor. Ular shu oilaning yuzaga kelishiga, qurilishiga
asos bo'lgan nikoh oldi omillaridir.
Agar shu nikoh oldi omillarining oilani yuzaga keli
shiga ta ’siri noo'rin bo‘Isa, u shoshilinch, bo'sh, qiyshiq
qurilsa, uning ustiga o‘rnatilgan oila imoratining devori
ham qiyshiq va omonat bo‘lib boraveradi va u shu
imoratning bir kuni kelib qulashi, buzilib ketishi xavflni
tug'diradi. Bunday poydevor ustiga qurilgan imorat
qulab tushmagani, buzilib ketmagani taqdirda ham,
unda istiqomat qiluvchilarga xotirjamlik, tinchlik,
quvonch baxsh eta olmaydi. Ular doimo qandaydir bir
xavotirda, hadikda, noqulaylikda, xijolatda yashashlariga
to ‘g‘ri keladi. Xo‘sh, shu poydevorlar ya’ni nikoh oldi
omillari nimalardan iborat?
Gap nikoh oldi omillari haqida borar ekan, shuni
ta ’kidlab o ‘tish joizki, nikoh oldi omillari u yoki bu
nikohning yuzaga kelishiga asos bo‘Igan ko'plab ijtimoiy,
iqtisodiy, biologik, fiziologik, m a’naviy, axloqiy va bu-
gungi kunlarimiz uchun eng muhim bo'lmish psixologik
89
omiUarni o ‘zida mujassamlashtirgan, ko‘p qirrali omillar
kompleksidan iborat bo‘lib, oila qurayotgan yoshlarning,
shu o ‘zlari qurayotgan oilaviy hayotlariga qay darajada
«etilgan»liklarini belgilab beradi. Bu yerda eng muhirni
shu yoshlarning oilaviy hayotga, nikoh talablariga qay
darajada javob bera olishi nazarda tutiladi.
|
