In’cksiyali kontratseptivlar
In ’eksiya (ukol qildirish) usuli har 2—3
yoki har oy-
da ukol qildirish orqali amalga oshiriladi. Bu usul odat-
da 35 yoshdan katta ayollarga tavsiya etiladi.
Bu usulning samarasi shundan iboratki, ukol qildiril-
gandan keyin, ko‘rsatilgan muddat ichida kutilmagan
homiladorlikdan saqlanishning boshqa usullaridan foy-
dalanishga hojat qolmaydi. Ukolni, albatta, meditsina
xodimi qilishi kerak.
Salbiy asoratlari: In ’eksiya hayz muntazamligining
buzilishiga olib kelishi mumkin. О ITS, JABYUKlardan
ximoya qilmaydi.
Spermatsid vositalar
Zamonaviy spermatsidlar qator mamlakatlarda ish-
latiladi. Ular krem, g‘alvirak, ko‘pik hosil qiluvchi
tabletkalar, tamponlar, jele, eritmalar ko ‘rinishida
ma’lum va turli prezervativlarga qo‘shimcha moslama
sifatida ishlab chiqariladi.
Та’sir qilish mexanizmi: M a’lumki, qin ichida
doimiy maxsus muhit mavjud.
Jinsiy yaqinlashuvdan
10—15 daqiqa oldinroq qinga yuborilgan sprematsidlar,
aynan
shu muhitni o ‘zgartirish hisobiga shahvat
faoliyatni to ‘xtatadi. G ’alvirak o ‘z tarkibida zamonaviy
spermatsid — nonoksinol-9 ni tutib, bevosita sperma-
zoid membranasini buzadi va natijada uning faoliyatini
zaiflashtiradi.
Mazkur vosita qinga kiritilib, bachadon
bo‘yniga biriktirilishidan awal, spermatsid faolligini os-
hirish maqsadida suvda ho‘llanadi.
Samarasi va afzalliklari:
Keltirilgan bu
usul
ayniqsa, katta yoshdagi ayollar yoki nomuntazam jinsiy
yaqinlikda boiadigan ayollar uchun juda qulay va eng
muvofiq usuldir. Bu usul organizmning boshqa sis-
temalariga ta ’sir
qilmasligi, tibbiyot xodimlariga muro-
jaat qilmasdan foydalanish mumkinligi bilan afzal
hisoblanadi. G ‘alvirak qin ichida 24 soat davomida
saqlanishi mumkin bo‘lib, tarkibida spermatsid bo‘lishi
tanosil kasalliklaridan muhofaza qilish ta ’siriga egadir.
Kamchiliklari: Jinsiy aloqa vaqtida turli noqulay-
liklar tug‘dirishi mumkin. G ‘alvirak boshqa vositalarga
194
nisbatan qimmatroq. Shuning uchun1 b u ’vositadan ista-
gancha foydalanish cheklangan.
Bu usulning oz samara
berishi uni boshqa xil to ‘siqli usullar bilan birgalikda
qo‘llashga majbur etadi.
Noxush ta ’sirlari: Qin devori yallig‘lanishi yoki
umuman, allergik reaksiyalar ko'rinishida asoratlar
kuzatilishi mumkin.
Tavsivalar: Yuqorida ta’riflangan bu usulning sama-
rasini oshirish maqsadida uni prezervativ, diafragma,
servikal qalpoqchalar bilan birgalikda qollash mumkin.
G ‘alvirak har bir jinsiy yaqinlashuvda qayta ishlatila-
di. Va qin ichida 24
soatgina turishi mumkin, xolos.
Spermatsidlardan tug‘ruqdan keyingi dastlabki 6 oy
davomida, homila oldirish, homilaning tushishi va hayz
ko‘rish vaqtida foydalanish qat’iyan man etiladi.
