172
so‘rish tizimida ventilyator trubadan havoni so‘radi va paxta havo bilan birga truba
ichida harakatlanadi. Havo haydash tizimida esa
ventilyator havoni trubaga
haydaydi va havo uzatilayotgan chigitli paxtani yoki chigitni uzi bilan olib ketadi.
Pnevmotransport uskunasi ini normal ish rajimlarini saqlash uchun
separatorga uzatilayotgan paxta miqdorini bir tekisda ushlab turishi kerak. Paxtani
separatorga uzatishning ikki xil usullari avjud:
1.
Ventilyatorning aylanish tezligini aniqlash;
2.
Separatorgacha va separatordan so‘ng bosimning o‘zgarishini
bir xil
qiymatda ushlab turish.
Ikkinchi tizimda avtomatik rostlash tizimi quyidagi ish rejimiga ega: normal
holatda «havo-paxta» aralashmasi kontsentratsiyasi belgilangan qiymatga ega
bo‘lsa, bu holda separatorgacha va undan keyin ham bosim o‘zgarishlarini
belgilangan nominal qiymati o‘zgarmaydi. Qopqoq bir vaqtda o‘zining
boshlang‘ich holatida qoladi. «Havo-paxta» aralashmasining
kontsentratsiyasi
o‘zgarsa magistral trubadagi bosimning qiymati o‘zgaradi va natijada bosimlar
ayirmasi ham o‘zgaradi. Bunda datchik (difmanometr bosim datchigining sxemasi
17.1-rasmda ko‘rsatigan) bosimlar ayirmasini aniqlaydi.
17.1-rasm. Difmanometr bosim datchigining sxemasi.
Datchikdan olingan signal uni kuchaytirib
beruvchi kuchaytirgichga
uzatiladi. Kuchaytirilgan signal doimiy tok dvigatelini harakatga keltirib,
drossel
173
qopqog‘ini boshqaradi. Dvigatel qopqog‘ bilan uzatish soniga ega bo‘lgan reduktor
bilan ulangan bo‘ladi. Natijada ventilyator uzatayotgan havo miqdori o‘zgaradi va
paxtani tiqilib qolish holatini oldi olinadi. Qopqog‘ni holati o‘zgarishini
belgilangan bosim uning normal qiymatiga yetguncha davom etadi.
Tashqi pnevmotransport uskunasini avtomatlashtirish tizimi ikki xil lokal
tizimlari ko‘rinishida bo‘ladi:
1.
Pnevmotransport kirishiga o‘rnatiladigan aerodinamik rejim rostlagichi
tizimi (RAP);
2.
Separatorni tiqilib qolishini oldini oladigan qurilma tizimi (RZS).
Pnevmotransport kirishiga o‘rnatiladigan aerodinamik rejim rostlagichi
tizimida (RAP) avtomatik boshqarish va rostlash
tizimlarini yaratishda, avvalo
jarayonni texnologik rejimlari hisobga olinadi. Keyin
esa qurilmalar tanlash va
uning ishlashi nazorat qilinadi.
Paxtani uzatish rostlagichini boshqarish postining funktsional sxemasi 17.2-
rasmda keltirilgan. Ushbu sxemaning ishlash printsipi quyidagicha: Kuch shitdan
(1) 220 V kuchlanish ta’minot blokiga (3) uzatiladi. Bunda 15 V va 9 V li
o‘zgarmas
stabillashgan kuchlanish, difmanometrni (2) ta’minlash uchun 12 V li
o‘zgaruvchan kuchlanish hamda oraliq relelari va signal lampalarini ta’minlash
uchun esa 24 V li o‘zgaruvchan kuchlanish hosil qilinadi. O‘zgaruvchan tokning
chiqish signali difmanometrdan (2) chiqish blokiga (6) uzatiladi va bu yerda signal
kuchaytiriladi va o‘zgarmas tokka o‘zgartiriladi
hamda tayanch kuchlanish
rostlagichni ishlash kuchaytirishi bilan solishtiriladi. Blokning chiqishidagi signal
boshqarish paneliga uzatiladi va bu signal lampalarini
kommutatsiyalash uchun,
ijrochi mexanizmi sxemasi uchun va bunttaxlagichni boshqarish sxemalari uchun
qo‘llaniladi.
