|
Katalizatorlar hám olardıń ammiakti sintezlew processindegi roli
|
| bet | 4/11 | | Sana | 07.12.2023 | | Hajmi | 0,63 Mb. | | #113184 |
Bog'liq Azot kislotası óndirisiniń rawajlanıw tariyxıKatalizatorlar hám olardıń ammiakti sintezlew processindegi roli. Ammiakti elementlerden sintezlewde katalizator sıpatında temir, marganec, osmiy, volfram hám taǵı basqalar sınap kórilgen. Biraq olardıń kópshiligi zavod ámeliyatında jaramsız ekenligi belgili boldı. Qoyılǵan talaplarǵa juwap beretuǵın, aktivligin uzaq ўaqıtdawamında saqlaytuǵın katalizator, kaliy hám alyuminiy menen qaplanǵan metallıq temir ekenligi tabıldı. Temir katalizator tómendegishe tayarlanadı. Balqıtılǵan temir massasın sáykes qosımtalar qosıp kislorod aǵımında okislendiredi. Keyin alınǵan massa maydalanadı, elenedi, diametri 4 – 6 hám 8 – 10 mm bolǵan dánesheler terip alınadı, kontaktlestiriwshi úskenege salınadı hám azotlı-vodorodlı aralaspa menen qálpine keltiriledi. Qálpine keltirilgen katalizator málim dárejede jetilisken betke iye boladı. Onıń sapası dáslepki shiyki zatlardıń tazalıǵına baylanıslı. Katalizatordıń quramına kal'ciy okisid kirgizilse, onıń ıssılıqqa shıdamlılıǵı artadı, bul ammiakti sintezlewde áhmiyetli qásiyet bolıp esaplanadı. Temir katalizatordıń aktivligi 450 0C tan 575 – 6000C lar shegarasında boladı. Júdá joqarı temperaturalarda ol aktivligin tez joǵaltadı. Temir kataliza-tor, gazli aralaspanıń quramındaǵı záhárlerge, belgili dárejede sezgir boladı. Hátteki júdá az muǵdardaǵı záhárdiń ózi, katalizatordı uwlaydı, ammiaktiń shıǵımın keskin kemeytip jiberedi. Katalizatorlardıń záhárlerine, qaytımsız túrde záhárleytuǵın, kúkirtli vodorod hám basqa da kúkirtli birikpeler, sonday-aq qaytımlı túrde záhárleytuǵın, kislorod hám kislorod tutqan birikpeler – uglerod oksidi, suw puwları h.t.b. kiredi. Ásirese tómen temperaturalarda katalizatordıń aktivligin keskin páseytedi.
Gaber hám Nernst ammiakti elementlerden sintezlew reakciyasında teńsalmaqlıq konstantası tek temperaturadan ǵana emes, al basımǵada baylanıslı bolatuǵınlıǵın dálilledi.
1-tablicada basımnıń hám temperaturanıń ammiaktiń shıǵımına tásiri keltirilgen.
1-T a b l i c a
Ammiaktiń shıǵımına basımnıń hám temperaturanıń tásiri
|
| |
