Ilmiy tadqiqot jarayonida matematik xisoblash




Download 2,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/127
Sana14.05.2024
Hajmi2,74 Mb.
#231500
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   127
Bog'liq
MAJMUA BOLALAR JISMONIY TARBIYASI Н.Хусенов

Ilmiy tadqiqot jarayonida matematik xisoblash 
Keyingi yillarda biologiya va pedagogika fanlarida tadqiqotning matematik 
xisoblsh usuliyatlaridan keng foydala-nilmoqda. Xamma voqealarning, atrofimizni 
o'rab olgan xar qanday jarayonlarning ikki tomoni - sifat va miqdor tomoni mavjud. 
Maolumki, matematika voqelarning abstrakt shakldagi miqdor tomonini o'rganadi. 
Shuning uchun xam matematik usuliyatlardan foydalanishdan voz kechish 
tadqiqotchini masalaning faqatgina bir tomonini - sifat tomoninigina o'rganishga, uni 
to'la o'rgana olmaslika mahkum etadi. Bunday yarim-yorti yondashishga tadqiq 
etiladigan muammoni aniqlab, tadqiqotni boshlanish etapidagina yo'l qo'yilishi 
mumkin xolos. Ilmiy tadqiqotda hali aniqlnmagan, lekin olib borishda voqealarning 
barcha tomonlarini, jumladan miqdor tomonlarini ham tadqiq etish muammosi turadi. 
"Fan matematikadan foydalanishga muyassar bo'lgandagina takomiliga 
yetadi"- degan edi Polp Lafarg. Shunga ko'ra jismoniy tarbiya nazariyasining 
tadqotlarida keyinga yillarda matematika fanlaridan foydalanilmoqda, lekin hozirgi 
paytda asosan matematik statistika ilmiy tadqiqot jarayoniga muhim ahamiyat kasb 
etmoqda. 


Matematik statistikadan biologiya masalalarini hal etishda o'ziga xos ravishda 
qo'llanilib beometriya yoki variasion statistika orqali xulosalar amalga oshirilmoqda.
Tadqiqot natijasida olingan materiallar tadqiqotning son va miqdor jixatlarini
mujassamlashtiradi. Raqamlar, ko'rsatkichlarni aniqligi tadqiqotchiga matematik 
jixatdan to'g‘ri va aniq fikrlar, muloxazalar qilishga, tadqiqot jarayoni bo'yicha 
taqqoslash, umumlashtirishda, aniq xulosalar chiqarishga yordam beradi.
Agarda suzuvchilar yoxud basketbolchilarning eksperimental va kontrol 
guruxlarini yig‘ib ular bilan kuch talab qiladigan mashqlar bilan shug‘llanish 
mashg‘ulotlarining samaradorligi tadqiq qilinsa, shug‘ullanuvchilarning jinsi, yoshi, 
sport maxorati darajasiga qarab nazariy fikrlarni amaldagi holati haqida aniq 
maolumotlar tayyorlash mumkin. Shuning uchun matematika fanining matematik 
statistikasi jismoniy tarbiya nazariyasi va usuliyati xamda qator sport fanlarining 
nazariyasi va usuliyatida ilmiy amaliy masalalarni ijobiy xal qilish, o'quv tarbiya va 
sport trenirovkasi jarayoni takomil-lashtirishda muxim axamiyat kasb etmoqda. Ilmiy 
tadqiqot usuliyatlari doimiy bo'lmay ular o'z o'rinlarini yangi va progressiv tadqiqot 
uslubiyatlariga bo'shatib beradi. Barcha fanlar qatori jismoniy tarbiya fanining rivoji 
ko'p jixatdan ilmiy tadqiqot usuliyatlarining rivojlanganligi bilan bog‘liqdir. 

Download 2,74 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   127




Download 2,74 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Ilmiy tadqiqot jarayonida matematik xisoblash

Download 2,74 Mb.
Pdf ko'rish