|
Qol ha’m iyin bulshi’q yetleri ushi’n shi’ni’g’i’wlar
|
| bet | 69/88 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 1,61 Mb. | | #229494 |
Bog'liq DeneQol ha’m iyin bulshi’q yetleri ushi’n shi’ni’g’i’wlar
1. 1—2 kg li’ jel berilgen topti’ yeki qollap ko’kirekten i’laqti’ri’w. 2. Topti’ bastan joqari’raq yeki qollap i’laqti’ri’w.
Topti’ yeki qollap aldi’g’a qaray i’laqti’ri’w. 4. Topti’ yeki qollap arqag’a qaray i’laqti’ri’w. 5. Topti’ won’ ha’m shep qol menen iyinnen asi’ri’p i’laqti’ri’w. 6. Topti’ won’ ha’m shep qol menen uzaqqa i’laqti’ri’w.
Shi’damli’li’qti’ rawajlandi’ri’w ushi’n shi’ni’g’i’wlar
Shi’damli’li’q — bul organizmnin’ sharshawg’a qarsi’ tura ali’wi’ boli’p yesaplanadi’. Shi’damli’li’qti’ rawajlandi’ri’w ushi’n ko’birek ju’riw, juwi’ri’w, ju’ziw, velosiped aydaw lazi’m. Shi’damli’li’q yeki tu’rli boli’p, wol uluwma ha’m arnawli’ tu’rlerge bo’linedi. Uluwma shi’damli’li’q — bul insanni’n’ uzaq waqi’t dawami’nda fizikali’q miynet penen shug’i’llani’w qa’bileti boli’p tabi’ladi’. Arnawli’ shi’damli’li’q — bul sportshi’ni’n’ belgili sport tu’rinde, ma’selen, ju’ziwdegi, juwi’ri’wdag’i’ uzaq waqi’t dawami’n- dag’i’ arnawli’ shi’damli’li’q qa’bileti boli’p tabi’ladi’.
Adam shi’damli’li’qti’ rawajlandi’ri’w ushi’n u’zliksiz ra’wishte shug’i’llani’wi’ za’ru’r, sonda g’ana shi’ni’g’i’wdi’n’ na’tiyjeliligi ha’m nagruzka da arti’p baradi’. Bunda wo’z awhali’n’i’zdi’ mudami’ qadag’alap bari’wi’n’i’z ju’da’ u’lken a’hmiyetke iye. Wo’zin’izde bir kewilsiz awi’ri’w, bas aylani’w, qatti’ sharshaw, dem ali’wdi’n’ qi’yi’nlasi’wi’n sezsen’iz, shi’ni’g’i’wdi’ tez de toqtati’wi’n’i’z lazi’m boladi’. Yeger awhal bunnan da awi’ri’raq bolsa, tez arada shi’pakerge mu’ra’ja’t yetiw za’ru’r. Shi’damli’li’q talap yetiletug’i’n shi’ni’g’i’wlarg’a, a’sirese, keselleniwden keyin tez de kirisip ketiwge asi’qpaw kerek, Joqari’dag’i’lardi’ yesapqa alg’an halda shi’ni’g’i’wdan aldi’n wo’zin’izdi qanday sezgenin’izdi, nagruzkani’n’ ko’lemi az-ko’pligin qadag’alap bari’wi’n’i’z lazi’m. Buni’n’ ushi’n ju’rek sog’i’wi’n (pulsti) yesaplap ju’rin’ (101-su’wret). Belgili bolg’ani’nday 10—13 jasli’ mektep woqi’wshi’lari’nda ju’rek sog’i’wi’ni’n’ tezligi minuti’i’na 70—80 ma’rte boli’wi’ kerek.
Sabaq waqti’nda shi’ni’g’i’wlar shi’damli’li’qqa tiyisli
bolsa, ju’rek sog’i’wi’ni’n’ tezligi 1,5—2 ma’rte asadi’.
Shi’ni’g’i’wdan keyin, yeger ju’rek sog’i’wi’ 5—10 minut ish-
inde wo’z halati’na qaytsa, nagruzkani’n’ normada yekeni
belgili boladi’. Yeger ju’rek aldi’ng’i’g’a qarag’anda 15—20
ma’rte arti’qsha soqqan bolsa, wonda nagruzkani’, tezlikti,
arali’qti’ qi’sqarti’ri’w na’zerde tuti’li’wi’ kerek. Da’slepki
|
| |
