D on uyumida uchraydigan barcha turdagi o ‘z-o‘zidan qizish jara-
ye flin i
3 guruhga ajratish mum kin: uyali, qatlamli va yalpi.
Uyali o‘z - o‘zidan qizish
- don uyumining istalgan qismida
yuzaga
kelishi mumkin. Bunda jarayonning
rivojlanishiga quyidagi
sabablardan biri dastlabki shart - sharoit b o ‘lib xizm at qiladi:
tom larning shikastlanganligi yoki om bor devorlarining yaxshi
him oyalanm aganligi oqibatida don uyum ining b a’zi joylarining
namlanib qolishi; bir om borga turli nam likdagi donlarni joylashtirish
va
oqibatda yuqori nam likka ega b o ‘lgan o'choqlarning (uyalar)
vujudga kelishi; aralashm alar tarkibi jihatidan
keskin farq qiluvchi
don
uyumlarini joylashtirish oqibatida uyum da katta miqdordagi
aralashm alar va changli (bunga b o g iiq holda mikroorganizm lar
ham)
joylam ing
hosil b o iish i; qatlam ning biror jo y id a hasharotlar
va
kanalarning k o ‘plab to'planishi.
Qatlamli o‘z-o‘zidan qizish
- jarayoni don uyum larini ombor-
xonalarda,
elevatorlarda, shuningdek xirm onlarda saqlanayotgan
donlarda kelib chiqadi. O 'z-o 'zid an qizishning bunday k o ‘rinishi
qatlam li deb atalishiga sabab, saqlanayotgan don uyum larida qizish
vertikal yoki gorizontal qatlam k o ‘rinishda yuzaga keladi qiziyotgan
qatlam uyum ning qaysi qism ida paydo b o ‘lganligiga
b o g iiq holat
55
o ‘z-o ‘zidan qizish yuqorigi pastgi yoki vertikal qatlamli turlarga
ajratiladi
