|
Do’stov Shuhratning daftaridan qisqacha ko’chirma
|
bet | 18/54 | Sana | 23.01.2024 | Hajmi | 2,27 Mb. | | #143558 |
Bog'liq Mexanika15§ Dinamika.
Dinamika – jismni harakat sabablarini o’rganadigan mehanikaning bo’limi.
Jismning tinch yoki harakat holatini saqlashga intilish xususiyatiga inertlik deyiladi.
Jismning inertligini tavsiflovchi fizik kattalik massa deyiladi. Shuning uchun, odatda, massasi kattaroq bo’lgan jism inertroq deyiladi. Massa skalyar kattalik. m-massa [m]=kg
1 t=1000 kg 1s=100 kg 1 g=10-3 kg 1 mg=10-6 kg 1 μg=10-9 kg
1dm3=1 l 1l(suv)=1 kg 1sm3=1ml 1 sm3(suv)=1 g
Yuk ortilgan vagonning massasini tortish yo’li bilan aniqlash mumkin.
Turli moddalardan yasalgan bir xil massali jismlar, turli xil hajmlarni egallaydi.
— zichlik. - zichlik []=kg/m3 V – hajm [V]=m3.
Zichlik skalyar kattalik. Hajm skalyar kattalik. Suyuqliklar hajmi menzurka yordamida o’lchanadi.
modda
|
zichligi
|
modda
|
zichligi
|
Temir yoki po’lat
|
7800
|
alyuminiy
|
2700
|
mis
|
8900
|
qo’rg’oshin
|
11300
|
Simob
|
13600
|
oltin
|
19300
|
suv
|
1000
|
muz
|
900
|
Moddaning zichligi haroratga bog’liq
Suyuqlik zichligini o’lchaydigan asbob ariometr deyiladi.
Suvning 4°C dagi hajmi eng kichik zichligi esa eng katta bo’ladi.
??? 1)Massa deb nimaga aytiladi? 2)Inertlik deb nimaga aytiladi? 3)Qanday asbob suyuqlikning zichligini o’lchaydi? 4)Massa skalyar kattalikmi, vektor? 5)Hajm skalyar kattalikmi, vektor? 6)Zichlik skalyar kattalikmi, vektor? 7)Qanday haroratda suv eng katta zichlikka ega bo’ladi?
Takrorlash uchun masalalar.
Uchta bankada bir litrdan toza suv, yog’ va simob bor. Ulardan qaysi biri 1 kg massaga ega?
Uchalasi. B) Yog’. C) Suv. D) Simob.
Bir litr suv necha sm3 ga teng? A) 10. B) 100. C) 1000 D) 1000000.
23 kg necha grammga teng? A) 23. B) 23000. C) 2300. D) 23 . 10-3.
|
| |