|
Shishaplastik kompozitlarning fizik-mexanik xossalari
Pdf ko'rish
|
| bet | 134/168 | | Sana | 19.12.2023 | | Hajmi | 1,14 Mb. | | #124022 |
Bog'liq Pardozbop qurilish ashyolari. Qisimov E. 2005
Shishaplastik kompozitlarning fizik-mexanik xossalari
10.1-jadvalning davomi
Shishaplastik to‘lqinli tombop taxtalar. Bunday listlar poliefir smola bilan shimdirilgan shisha tolalarni
uzluksiz zichlab prokat usuli bilan yasaladi. Qolipga yopishmasligi uchun uning ikki tomoniga polistirol yoki
selofan yotqiziladi. Shishaplastik tombop taxtalar yengil, pishiq, chiroyli, turli rangda va yaltiroq bo‘ladi.
Tabiiy yorug‘likni bir tekis (yoyib) 80—85% gacha o‘tkazadi. Uning kamchiligi — yonuvchan va
qimmatbaho.
Konstruktiv shisha plastiklar uchun ishlatiladigan smolalar, birinchi navbatda, juda mustahkam, shisha tola
bilan qattiq yopishadigan va qotganda kam kirishadigan bo‘lishi kerak.
Keyingi vaqtlarda konstruktiv shishaplastiklar uchun poliefir va epoksid smolalardan biriktiruvchi sifatida
juda ko‘p foydalanilmoqda. Qurilishning ayrim joylarida bu smolalardan tayyorlangan shishaplastiklar po‘lat,
rangli metall va yog‘och o‘rnida konstruktiv ashyo sifatida ishlatilmoqda.
Konstruktiv shishaplastiklar uchun eng ko‘p ishlatiladigani poliefir smolasidir. Poliefir smolalari qatorida
mustahkam yopishuvchanlik xossasiga ega bo‘lgan epoksid smolalar konstruktiv shisha tekstolitlar uchun
biriktiruvchi sifatida ishlatiladi. Endilikda poliefir va epoksid smolalarga shimdirilgan arqonsimon shisha tola
yig‘ma temir-beton konstruksiyalarini ishlashda armatura sifatida ham ishlatilmoqda. Bulardan tashqari,
konstruktiv shishaplastiklardan kuchni o‘ziga oladigan qo‘shtavr va shveller to‘sinlar ishlatilmoqda. Yirik
panellarni tayyorlash uchun shisha plastinalardan qoliplar ishlanmoqda.
Shisha tekstolit — sintetik smola bilan singdirilgan shisha to‘qimaning issiq zichlagichda zich qatlamli
plastik taxta shaklidagi ashyosidir. Shisha to‘qimalar qatorida tabiiy gazlama qatlamlari ham bo‘ladi.
Shisha tekstolit o‘tga chidamlidir, unga zamburug‘lar mutlaqo ta’sir etmaydi, atmosfera ta’siriga bardoshli,
bir oz nam tortadi. Ammo cho‘zilishga (uzilishga, yirtilishga) o‘ta chidamli.
Sanoatda shisha tekstolitlar uzunligi 2400 mm, eni 1000 mm va qalinligi 15 mm gacha bo‘lgan listlar
tarzida chiqariladi. Listlarning qalinligi asosan zichlanadigan shisha to‘qimaning qalinligi va miqdoriga
bog‘liq.
Shisha tekstolit juda ko‘p sohalarda qo‘llaniladi. Uni devorlarga, panellarga, pardevorlarga, tomlarga
ishlatsa ham bo‘ladi. Undan zichlangan quyma vannalar, rakovinalar hamda ro‘zg‘orda ishlatiladigan xilma-xil
buyumlar yasash mumkin.
ShTAK (shishatolali anizatrop kompozit) gazlama qatlamlarisiz faqat shisha tolalaridan yasaladi, shisha
tekstolitdan aynan shu bilan farq qiladi. Uzluksiz shisha tolalar to‘g‘ri va bir yo‘nalishda o‘zaro parallel
joylangan, yondosh qatorlardagi tolalar esa bir-biriga nisbatan ko‘ndalang joylashgan. Tolalar shisha eritish
uskunasidan chiqishidayoq qatorlar holida joylanadi va ustiga sintetik smola purkaladi.
ShTAK nihoyatda pishiqdir. Uning cho‘zilishga mustahkamlik chegarasi 950 MPa gacha, siqilishga
mustahkamlik chegarsi 850 MPa gacha, egilishga mustahkamlik chegarasi esa 550 MPa gacha bo‘ladi.
Sanoatimiz ShTAK ni uzunligi 1000 mm dan, eni 500 mm dan va qalinligi 30 mm dan oshmaydigan
plitkalar ko‘rinishida ishlab chiqaradi.
Plitkalar yorug‘lik, bug‘, nam ta’siridan buzilmaydigan hamda sovun va dezinfeksiyalovchi vositalar
ta’siriga chidamli bo‘lishi lozim.
|
| |
